اختلال شخصیت آنتی سوشیال

دکتر فرامرز ذاکری روانپزشک و روانکاو در تهران اظهار می دارند که عجزوناتوانی در احترام به حقوق دیگران درجامعه،درتمام زمینه های زندگی درابعادمختلف تعامل بادیگران،باهرنسبت خانوادگی ویاافرادغریبه والبته بطورمستمرودائمی از خصوصیات بارز شخصیت آنتی سوشیال می‌باشد.البته این اختلال رابایدجداازمجرمیت وبزهکاری دانست.
همه گیر شناسی
مطابق dsm-5 میزان شیوع دوازده ماهه اختلال شخصیت ضداجتماعی بین ۰/۲ تا ۳ درصدمیباشد.بالاترین میزان ابتلا به این اختلال در مردان دچارمصرف الکل که بیش از۷۰ درصد.ونیزدرافراد زندانی هم به میزان ۷۵ درصد شیوع داشته.
در مناطقی که وضعیت اقتصادی آنچنان رونقی نداردویامناطقی که جمعیت ثابتی ندارد بیشترازسایرنواحی دارای افرادی بااین اختلال هستند.شروع این اختلال قبل از پانزده سالگی است. در دختران شروع این اختلال حتی زودتر از بلوغشان محتمل است.ودرپسران حتی زودترازاین هم ممکن است.این اختلال بیشترالگویی با نسبت خانوادگی دارد مثل پسری که پدرش دچار این اختلال بوده.به بیانی این گونه افراداحتمال ابتلایشان پنج برابر بیشتر نسبت به بقیه است.
خصوصیات بالینی
این اشخاص غالبا ظاهری معمولی و گاهی حتی خیلی خونگرم و قابل اعتمادند.درصورتی که بررسی عملکردشان در خانواده،محل کاروبطورکل کسانی که باآنهاسروکاردارند،نشان دهنده ی وجود این اختلال در آنها ست. فرارازمدرسه،تناقض گویی و دروغگویی بدون کوچکترین عذاب وجدان،دعوی،سومصرف موادوبطورکلی اعمال غیرقانونی،همه و همه عملکردی است که درتجربیات گذشته این افرادکه گاها ازدوره کودکیشان وجود داشته است دیده میشود تهدید به خودکشی و اشتغال ذهنی مربوط به مسایل جسمی دراین عده دیده میشود.
چنان اعمال خلاف و رفتارشان را توجیه میکنند که گویا بدون توجه وقصدازآنهاسرزده است.
به گفته دکتر ذاکری متخصص اعصاب و روان، این بیماران جنس مخالفشان رااغلب اوقات میتوانند موردتاثیروتوجه قراردهند،هرچند به نظربالینگرممکن است که فردی فریبکارومتوقع بنظرآید.
علی رغم این،درمحتوی ذهنی این افرادهیچگونه هذیان یانشانه دیگری مبنی برتفکرغیرمعقول هم دیده نمیشود.کماینکه اغلب از درک واقعیت سنجی خیلی زیادی برخوردارند بالینگررا شگفت زده ی هوش کلامی بسیاربالای خودمیکنند.این افراد معمولا به صورت کلاهبردار در اجتماع ظاهرمیشوند.زبانی بسیارچرب وگول زننده دارند که بدین وسیله افرادطمعکاری راکه میخواهندنکاشته دروکنندرابه دام میندازند.همانندافرادی که پولهای خود را در موسسات مالی و اعتباری و …میگزارندوباسود غیرمنطقی نامتعارف دلخوش ازسودکلان سرمایه به دست بادآورده ی خودمیشوند.نتیجه هم مشخص است که چه میشود……
این عده از بیماران هرگزحرف راست نمیزنندهرگزقابل اعتمادنیستند.وهیچ وقت وظیفه ای که به آنها محول میشودرابه سرانجام نمی رسانند.به بیانی به هیچ یک از اصول اخلاقی پایبندنیستند.وچنانکه میبینیم فرزندآزاری همسرآزاری کودک آزاری و اذیت همسایگان شرکای سرمایه ای،رانندگی درحالت مستی،رد کردن چراغ قرمز،دورزدن مالیاتها،دریافتن سودکلان و غیرمنطقی حتی از نزدیکترین اقوام هم فروگذاری نمیکنند. در بازی، به طرق مختلف مثل برهم زدن شکل بازی به نفع خودشان(جرزنی)سعی دارند که برنده شوند.ومتاسفانه شاهد یکی از خصوصیات بارزی که دراین اشخاص هستیم،اینست که عذاب وجدان ندارندودرصورتی که طرف مقابل ازخودتواضع و خلوص نشان دهدبیشترازسایرین اورااذیت وآزارخواهندخواهندکرد.
تشخیص
ازآنجا که این افراد بسیار قابل اعتمادبنظرمیایند،شاید در مصاحبه موفق شوندباترفندهایی،مجرب ترین مشاوران را گول بزنند.(البته علی رغم آنچه که پشت این نقاب دیده میشود.)تنش وخصومت وحس دورزدن دیگران واقعیت احساساتی است که درماورای ظاهرشان،دراعماق افکاراین عده از بیماران وجود دارد.شایدبرای پی بردن به واقعیت(اختلال شخصیت ضداجتماعی)بالینگرمجبورباشدکه از نوعی مصاحبه پرفشاراستفاده کند.به این صورت که:به خاطرتناقض گویی هایی که بیماردرمصاحبه با بالینگر داشته،با بیمارمقابله میشود.
معاینه کامل عصبی دراین افرادحتما توصیه میشود.
وجودنشانه های غیرطبیعی در EEG نوار مغز این بیماران، وجودصدمه هایی به مغز در دوره کودکی بیمارثابت میکند.که بالینگراز این نشانه هامیتواندبرای تاییدحدس بالینی خود کمک بگیرد. پس میبینیم که گرفتن نوارمغز برای تشخیص بهتر توسط روانپزشک متخصص،جهت مطمئن شدن این اختلال درفردحتما توصیه میشود.
معیارهای تایید تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی ویاهمان(anti social)توسط dsm-5
الف
شکل شدیدی ازهنجارشکنی زیرپاگذاشتن حقوق دیگرافرادجامعه.که معمولا از پانزده سالگی این اختلال شروع شده
وبا داشتن سه تا ازاین علامتهاویاحتی بیشتر،این نوع اختلال خودرابروز میدهد.
۱-بی مسئولیتهایی که به طورپی درپی ودرمراحل و زمینه های مختلف زندگی مثل ازدواج یاشغل بروز میکند.
۲- غیرقابل پیش بینی وبدون برنامه ریزی قبلی عمل کردن وبه بیانی تکانش عمل کردن.
۳-رعایت نکردن قوانین و محدودیتهایی که در اجتماع وضع شده و یک شهروندبایدبه آنها احترام گزارده و عمل کند،
بطوری که درنهایت موجب دستگیری و گرفتاری این گونه افرادمیشود.
۴-هرگزپشیمان نمی شوند وباخونسردی تمام کارخودراتوجیه میکنند.که مثلا وقتی به چنین اشخاصی میگویند که چرا پول عوارضی رانپرداختی میگگویندکه:سالانه مالیات میدهم که همه اینها به آن نمیشود.درحالی که اگرپیگیرشویدخواهید دید که مالیات راهم نمیدهد وآنجاهم باتوجیهی دیگرشانه خالی میکند.
۵-شدیدا حساس وپرخاشگر، که بادرگیریها و نزاع های خیابانی و درصورتی که فرصت رویارویی با شخص را نداشته باشد،باناسزاگویی به دیگران واکنش نشان خواهد داد.واینکه نصیب به ایمنی خود و دیگران کاملا ممتنع وبی توجه میباشد.
۶-گول زدن و دور زدن فریفتن دیگران با دروغ پردازی پشت سرهم،بکاربردن اسامی مستعاروغیرواقعی باهدف کلاهبرداری ازدیگران جهت دست یافتن به سود و فایده ای غیرمشروع نامتعارف.
ب-نشان دادن رفتارآنتی سوشیال یا همان شخصیت ضداجتماعی مخصوص به دوره اسکیزوفرنی ویااختلال دوقطبی به همان منیک و پرسیو.
ج -برای اعمال چنین تشخیص نیاز است که شخص ۱۸ سال ویابیشترداشته باشد.
د- قراین وشواهدی ازوجوداختلال سلوک مربوط به پیش از سن پانزده سالگی درافرادمبتلاوجود دارد.
سیروپیش آگهی این اختلال
این اختلال درصورتی که مرخصی بروزکند،میتوان دید که هرروز بیشتر اوج خواهدگرفت وفروکش نخواهدکرد، طوری که اوخرنوجوانی اوج بروز رفتارهای ضداجتماعی در فرد مبتلا خواهدبود.پیش آگهی این بیماری ثابت نیست. بعضی مطالعات نشان میدهد که شدت این بیماری با پا به سن گذاشتن فرد،کمترنمیشود.خیلی ازاین بیماران شکایاتی از بیماریهای جسمی دارند.که همان اختلالات(somatization)نامیده میشود.
اختلالاتی مربوط به مصرف الکل ودیگرمواد ونیزاختلالات افسردگی هم دراین افرادشیوع بیشتری دارد.
درمان این اختلال
روان درمانی
بیمارباتشخیص اختلال ضداجتماعی اگردرجای ثابتی مثل مراکز درمانی اعصاب و روان نگه داری شودمعمولا جوابدهی خوبی نسبت به درمان نشان میدهد و همچنین از مراکز خودیاری NA میتوان کمک گرفت درمانگر باید در مشاوره قوانین سفت و سختی را وضع کند و نباید اجازه داد که بیمار پا از دایره اخلاق فراتر بگذارد
دارو درمانی
اگر بیمار اختلال شخصیت آنتی سوشیال همزمان پرخاشگری و خشم ویا اختلال افسردگی داشته باشد میتوان از دارو کمک گرفت به گفته دکتر ذاکری متخصص و روان پزشک جهت کنترل رفتارهای تکانشی از داروهای ضد تشنج مثل کاربامازپین carbamazepin و والپروات Depakin استفاده کرد
مرکز روانپزشکی آرام ۲۲۲۶۰۰۶۷ ۲۲۲۶۰۰۶۸ ۲۲۲۶۰۰۶۹