واژه هیپوکندریا متشکل از دو بخش هیپو به معنای پایین و کندروس به معنای غضروف دنده هاست . در ابتدا توسط یونانیان باستان مطرح شد . آن ها می پنداشتند که علائم روحی که غالبا با درد و ناراحتی همراه اند، نتیجه وجود بیماری هستند .
ممکن است که برای شما هم پیش آمده باشد که دچار احساس بیماری یا ترس از ابتلا به یک بیماری را داشته باشید ، اما هنگامی که به پزشک مراجعه می نمایید متوجه می شوید که هیچ گونه بیماری خاصی ندارید و تنها دچار یک نوع اضطراب شده اید و خود را بیمار پنداشته اید . به این اختلال، هیپوکندریازیس یا خود بیمارانگاری گفته می شود .
شخص مبتلا به هیپوکندریازیس، کوچک ترین نشانه های جسمی را بیماری تلقی می نماید و پزشک معالج نمی تواند او را قانع نماید که بیمار نیست . افراد مبتلا به این اختلال با کوچک ترین نشانه های فیزیکی یا روانی نگران سلامت خود می شوند و به این باور می رسند که یک بیماری جدی دارند و نیازمند درمان هستند .
علائم و نشانه های هیپوکندریازیس
اشتغال ذهنی در مورد مبتلا بودن یا مبتلا شدن به یک نوع بیماری خاص
اگر نشانه های جسمی وجود داشته باشد ، شدت آن بسیار کم و خفیف است .
هیچ گونه نشانه جسمی در فرد وجود ندارد .
شخص در مورد سلامت خود به شدت اضطراب و استرس دارد و به راحتی در مورد سلامت خود نگران می شود .
شخص مبتلا مدام بدن خود را بررسی می کند و به دنبال نشانه است .
اشتغال ذهنی در مورد بیماری باید حداقل 6 ماه در فرد وجود داشته باشد .
به طور پیوسته صحبت کردن راجع به بیماری و سلامتی
مراجعه مکرر به پزشک و انجام مکرر آزمایش به منظور تشخیص بیماری
عدم اطمینان کافی به پزشک یا جواب آزمایش منفی
طول مدت بیماری هیپوکندریازیس
هیپوکندریازیس اختلال مزمنی است که می تواند در هر زمانی از طول زندگی رخ دهد . اما این اختلال در بین سن 20 تا 40 سال شیوع بیش تری دارد . در صورت حاد بودن علائم و در شرایطی که بیمار دچار مشکلات روانی و آسیب پذیری دیگری هم باشد، ممکن است که این بیماری خیلی طول بکشد .
پیشگیری از اختلال هیپوکندریازیس
در رابطه با پیشگیری از این اختلال باید گفت که اگر مشکل اضطراب دارید، هر چه سریعتر به روانپزشک مراجعه نمایید تا در جلوگیری از وخیم شدن علائم و آسیب رسیدن به کیفیت زندگی، به شما کمک نماید . به درمان خود پایبند باشید و درمان را مرتبا پیگیری نمایید .
درمان هیپوکندریازیس
علائم هیپوکندریازیس ممکن است که با داروهای ضد افسردگی برطرف شوند . متخصصینی که متوجه شباهت های این اختلال با اختلال وسواس فکری – عملی شده اند، دریافته اند که داروهایی مانند فلوکستین و ونلافاکسین که برای درمان اختلال وسواس فکری- عملی استفاده می شوند، برای درمان این اختلال نیز جوابگو هستند.
تحقیقات نشان می دهد که بعضی درمان ها می تواند به این بیماران کمک نماید : شناخت درمانی، رفتار درمانی، درمان رفتار شناختی و کنترل نمودن استرس.
پزشکان به بیماران خود کمک می نمایند که کمتر روی علائم خود تمرکز کنند . پزشکان و درمان گران باید علائم جسمی بیمار را جدی تلقی نمایند زیرا این علائم در بیمار واقعی هستند . ولی جدی انگاشتن علائم به معنای انجام آزمایشات و معاینات غیر ضروری نیست .
همانگونه که گفته شد هیپوکندریازیس یک اختلال مزمن است، بنابراین احتمال طولانی شدن دوره درمان وجود دارد و تمایل به داشتن نگرانی مفرط از سلامتی ممکن است که به طور کامل از بین نرود . اما بیمار در می یابد که دچار اضطراب است و یک بیماری جسمی ندارد و به تدریج از اضطراب او کاسته می شود .
درمان خود بیمارانگاری باعث بهبود عملکرد روزانه فرد در منزل و محل کار می شود و کیفیت روابط بین فردی و موقعیت های اجتماعی او را بهبود می بخشد . درمان این اختلال نیاز به دریافت کمک تخصصی از سوی روانپزشک دارد .
چنانچه تصورمی کنید که خودتان یا اطرافیانتان به اختلال خود بیمارانگاری دچار هستید، می توانید به دکتر روانپزشک و متخصص اعصاب و روان فرامرز ذاکری مراجعه نمایید . دکتر ذاکری از روش های نوین برای درمان اختلالات روانپزشکی استفاده می کنند و برای درمان شما عزیزان بهترین راهکارها را ارائه می دهند .