اختلال شخصیت پارانوئید یک از اختلال شخصیتی است باعث می شود فرد شخصیتی بدگمان و شکاک پیدا کند. دکتر فرامرز ذاکری روانپزشک و روانکاو در تهران اظهار می دارند که مشخصه افراد مبتلا به شخصیت بدگمان(پارانوئید) شکاک بودن و بی اعتمادی نسبت به همه افراد است این افراد اکثرا خشمگین و تحریک پذیر اند و بد رفتاری میکنند و اهل دعوا هستند.
این بیماران تمایل دارند انگیزههای بد خود را به دیگران نسبت دهند بطور کلی این گونه شخصیت ها سوء ظن دیرپا و عدم اعتماد به مردم مشخص میشود ،این بیماران در زمینه کاری و زندگی با دیگران مشکلات همیشگی دارند و در مسائل شغلی و زناشویی درگیری فراوان هم دارند.
اختلال شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال روانی است که با الگوی طولانیمدت بیاعتمادی و بدبینی نسبت به دیگران مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب اطرافیان خود را تهدیدآمیز یا بدخواه میپندارند و به طور مداوم به دنبال نشانههایی از خیانت یا توطئه علیه خود هستند.
اختلال شخصیت پارانوئید یعنی چه؟
اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال روانی است که در آن فرد مبتلا به طور مداوم و بدون دلیل موجه، نسبت به دیگران بدبین و مشکوک است. این افراد اغلب احساس میکنند که دیگران قصد دارند به آنها آسیب برسانند، فریبشان دهند یا به آنها خیانت کنند.
علائم ظاهری افراد پارانوئید
افراد مبتلا به این اختلال اغلب احساس میکنند که دیگران قصد دارند به آنها آسیب برسانند یا فریبشان دهند. برخی از علائم ظاهری که ممکن است در افراد پارانوئید مشاهده شود:
- نگاههای محتاط و بدبینانه: افراد پارانوئید اغلب به دیگران با نگاهی مشکوک و محتاط نگاه میکنند.
- عصبانیت و خصومت
- انزوا و گوشهگیری
- هوشیاری بیش از حد: ممکن است به جزئیات محیط اطراف خود بسیار توجه کنند و به دنبال نشانههایی از تهدید باشند.
- تغییر ناگهانی در خلق و خو
- ابراز نظرهای تند و زننده
این مطلب را نیز بخوانید: آیا شیزوفرنی و اسکیزوفرنی درمان می شود؟
راه های اختلال شخصیت پارانوئید و درمان
اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال روانی است که با بیاعتمادی شدید و بیدلیل به دیگران مشخص میشود. انواع رواندرمانی که برای درمان این اختلال استفاده میشود عبارتند از:
- رواندرمانی شناختی-رفتاری (CBT): این نوع رواندرمانی به افراد کمک میکند تا افکار منفی و نادرست را شناسایی کرده و آنها را با افکار واقعبینانهتر جایگزین کنند.
- رواندرمانی بین فردی: این نوع رواندرمانی به افراد کمک میکند تا مهارتهای ارتباطی خود را بهبود بخشند و روابط بین فردی سالمتری برقرار کنند.
اختلال شخصیت پارانوئید یکی از اختلالات شخصیتی است که با بیاعتمادی شدید و سوءظن نسبت به دیگران مشخص میشود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، اغلب دیگران را تهدیدآمیز میبینند و به دنبال انگیزههای پنهان در رفتارهای دیگران هستند. این ویژگیها میتواند زندگی زناشویی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و اختلال شخصیت پارانوئید و طلاق بسیار رایج می باشد.
تست های تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال روانی است که با بدبینی شدید، سوء ظن و عدم اعتماد به دیگران مشخص میشود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، اغلب دیگران را تهدیدآمیز میبینند و معتقدند که دیگران قصد دارند به آنها آسیب برسانند یا به آنها خیانت کنند. این ارزیابی شامل مصاحبه بالینی، بررسی تاریخچه پزشکی و روانی فرد و در برخی موارد، استفاده از آزمونهای روانشناختی است. انواع تستهای روانشناختی برای تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید
- پرسشنامههای شخصیتی: این پرسشنامهها شامل سوالاتی در مورد افکار، احساسات و رفتارهای فرد است. برخی از پرسشنامههای رایج برای ارزیابی اختلال شخصیت پارانوئید عبارتند از:
- MMPI-2: یکی از پرکاربردترین پرسشنامههای شخصیتی است که برای ارزیابی طیف وسیعی از اختلالات روانی، از جمله اختلال شخصیت پارانوئید، استفاده میشود.
- MCMI-III: پرسشنامهای است که به طور خاص برای ارزیابی اختلالات شخصیتی طراحی شده است.
- آزمونهای پروژکتیف: در این آزمونها، فرد به تصاویر مبهم یا نامشخص پاسخ میدهد. پاسخهای فرد میتواند به روانشناس در درک افکار، احساسات و انگیزههای ناخودآگاه او کمک کند.
- مصاحبه بالینی ساختیافته: در این مصاحبهها، از سوالات استاندارد برای ارزیابی علائم و ویژگیهای شخصیتی فرد استفاده میشود.
این مطلب را نیز بخوانید: اختلال شخصیت
سوالاتی که افراد پارانوئید میپرسند
افراد مبتلا به پارانویا اغلب به دلیل شک و بدبینی شدید، سوالات تکراری و خاصی را مطرح میکنند. این سوالات معمولاً به دنبال اطمینانجویی هستند و ریشه در ترس از خیانت، توطئه و تهدید دارند.
موضوعات رایج در سوالات افراد پارانوئید:
- “آیا فلانی به من حسادت میکند؟”
- “آیا دیگران پشت سرم حرف میزنند؟”
- “آیا فلانی به من دروغ میگوید؟”
- “آیا خانوادهام میخواهند به من ضرر برسانند؟”
- “آیا دارویی که مصرف میکنم مسموم است؟”
- “آیا کسی از من جاسوسی میکند؟”
- “آیا کسی من را تعقیب میکند؟”
- “آیا او به من وفادار است؟”
- “آیا این اتفاق تصادفی بوده است یا عمدی؟”
- “آیا این یک توطئه علیه من است؟”
بیماری پارانوئید در مردان
اختلال پارانوئید یک اختلال شخصیتی است که با بیاعتمادی شدید و شک به دیگران مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب باورهای غلطی در مورد دیگران دارند و تصور میکنند که دیگران قصد دارند به آنها آسیب برسانند، فریبشان دهند یا به آنها خیانت کنند. اگرچه اختلال پارانوئید در هر دو جنس دیده میشود، اما برخی مطالعات نشان میدهند که مردان ممکن است بیشتر به این اختلال مبتلا شوند.
چرا افراد به اختلال شخصیت پارانوئید مبتلا می شوند؟
ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانشناختی در بروز اختلال پارانوئید نقش دارند. عوامل احتمالی موثر بر بروز اختلال شخصیت پارانوئید:
- ژنتیک: مطالعات نشان دادهاند که افراد دارای سابقه خانوادگی اختلالات روانی، از جمله اختلال شخصیت پارانوئید، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند.
- محیط رشد: تجربیات دوران کودکی، مانند سوء استفاده، بیتوجهی، یا تنبیههای شدید، میتواند بر شکلگیری الگوهای فکری و رفتاری فرد تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.
- عوامل روانشناختی: برخی از مکانیسمهای دفاعی روانشناختی، مانند طرحوارههای شناختی منفی و سبکهای دلبستگی ناایمن، میتوانند در بروز اختلال شخصیت پارانوئید نقش داشته باشند.
- عوامل بیولوژیکی: برخی از مطالعات نشان دادهاند که اختلال در عملکرد برخی از انتقالدهندههای عصبی در مغز ممکن است با اختلال شخصیت پارانوئید مرتبط باشد.
پارانوئید اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی پارانوئید یکی از انواع اسکیزوفرنی است که با علائم مشخصی مانند توهم و هذیان همراه است. افراد مبتلا به این اختلال اغلب احساس میکنند که دیگران قصد آزار یا اذیت آنها را دارند و به طور مداوم به دنبال نشانههایی از خیانت و توطئه هستند. علائم اصلی اسکیزوفرنی پارانوئید:
- توهم
- هذیان
- مشکوک بودن بیش از حد
- عصبانیت و خصومت
- انزوا
این مطلب را نیز بخوانید: علائم اختلالات هورمونی و درمان آن ها
آیا درمان پارانوئید با هیپنوتیزم امکان پذیر است؟
اختلال پارانوئید یک اختلال شخصیتی پیچیده است که با بیاعتمادی شدید و سوءظن نسبت به دیگران، حتی اعضای خانواده و دوستان نزدیک مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب رفتار دیگران را خصمانه تفسیر میکنند و به دنبال شواهدی برای تأیید باورهای پارانوئیدی خود هستند. هیپنوتیزم یک حالت ذهنی تغییر یافته است که در آن فرد نسبت به پیشنهادات حساستر میشود. در هیپنوتیزم، فرد هوشیار است اما تمرکز او به شدت بر روی یک موضوع خاص معطوف میشود.هیپنوتیزم به تنهایی نمیتواند اختلال پارانوئید را درمان کند. این اختلال ریشه در ساختار شخصیت فرد دارد و معمولاً نیازمند درمانهای جامعتری است. با این حال، هیپنوتیزم میتواند به عنوان یک ابزار مکمل در درمان اختلال پارانوئید مورد استفاده قرار گیرد.
مشکلات پزشکی دیگری با اختلال پارانوئید مرتبط است
اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) اگرچه یک اختلال روانی است، اما گاهی اوقات میتواند با برخی مشکلات پزشکی نیز همراه باشد. این ارتباط ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، فیزیولوژیکی یا روانشناختی باشد. برخی از مشکلات پزشکی که ممکن است با اختلال شخصیت پارانوئید مرتبط باشند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- افسردگی
- اختلالات خواب
- مشکلات جسمی
- سوء مصرف مواد
بررسی آینده فرد با اختلال شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال پیچیده و طولانیمدت است که میتواند بر بسیاری از جنبههای زندگی فرد تأثیر بگذارد. پیشبینی آینده دقیق برای افراد مبتلا به این اختلال دشوار است، زیرا عوامل مختلفی بر سیر بیماری و بهبودی تأثیر میگذارند. آینده افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید به عوامل مختلفی بستگی دارد. با این حال، با درمان مناسب و تلاش فردی، بسیاری از این افراد میتوانند زندگی با کیفیتتری داشته باشند و به موفقیتهای شخصی دست پیدا کنند.
همه گیر شناسی
اندازه شیوع شخصیت بدگمان(پارانوئید ) ۲ الی ۴ درصد از جمعیت جامعه است.
بیماران پارانوئید امکان دارد در حین معاینه شدن توسط روان پزشک و روان شناس عادی و منطقی به نظر بیایند و از این که آن ها را به اجبار به روان پزشک ارجاع داده اند ناراحت باشند از مشخصه های آن ها تنش عضلانی،آسوده نبودن و انقباض عضلات خود است.صحبت کردن این بیماران منطقی و پاسخگو است.
دکتر فرهنگ هلاکویی در نوارهای صوتی اشاره کردند که بیماران مبتلا به این اختلال پارانوئید، همیشه منتظر هستند که دیگران به روشی به آن ها ضرر برسانند.این افراد اکثرا بدون دلیل در صداقت اطرافیانشان شک میکنند.این افراد حالت عاطفی محدودی دارند و در ظاهر فاقد هیجان و احساس میباشند.
ان ها آدم های گرمی نیستند و به قدرت و به ثروت افراد توجه دارند و اگر کسی را ضعیف و بیمار ببینند وی را تحقیر می کنند.این افراد در موقعیت های اجتماعی افرادی فعال و کاری به نظر می آیند ولی اغلب فقط دیگران را می ترسانند و افراد را به جان هم می اندازند.سابقه طولانی رفتار ضد اجتماعی در این افراد وجود ندارد.
این مطلب را نیز بخوانید: TDCS چیست و برای چه اختلالاتی به کار برده میشود؟
مشخصه های شخصیت پارانوئید
- بدگمانی بی دلیل نسبت به دیگران
- مشغولیت ذهنی در مورد غیر قبل اعتماد بودن آشنایان و اطرافیان
- اجتناب از اعتماد به دیگران به دلیل ترس بی دلیل
- کینه جویی(اهانت ها و بد رفتاری ها) را نمی بخشد
- تلقی حمله به منش و یا شخصیت خود که برای دیگران واضح نبوده و سریع واکنش خشمگین نشان دهد.
درمان اختلال شخصیت پارانوئید
دکتر فرامرز ذاکری روانپزشک اظهار می دارند که درمان این بیماران خیلی سخت است چون به راحتی به درمانگر خودشان اعتماد نمیکنند و در طی درمان بدبین و شکاکند و با روان درمانگر و روانشناس همکاری ندارند.
روان درمانی حمایتی درمان انتخابی این گونه بیماران میباشد با این بیماران باید روراست بود از شوخی با این بیماران باید پرهیز کرد در مواردی اگر سوی ظن و شکاکیت زیاد شد میتوان از داروهای ضد جنون و آرام بخش استفاده کرد
مطب روانپزشکی دکتر فرامرز ذاکری ۲۲۲۶۰۰۶۷ ۲۲۲۶۰۰۶۸ ۲۲۲۶۰۰۶۹