بیماری صرع یکی از شایع‌ترین اختلالات مغزی است که به صورت تشنج‌های مکرر و ناگهانی ظاهر می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در ایران، حدود یک درصد جمعیت به این بیماری مبتلا هستند و به همین دلیل اهمیت مراجعه به متخصص اعصاب و روان و یافتن روانپزشک خوب در روند درمان بسیار برجسته است.
با پیشرفت‌های پزشکی، درمان‌های نوین مانند تحریک مغناطیسی مغز(rTMS) به عنوان راهکارهای کم‌عارضه و موثر برای درمان صرع بدون دارو شناخته شده‌اند. همکاری با بهترین روانپزشک در تهران و بهره‌گیری از این روش‌های نوین می‌تواند به کنترل بهتر علائم و کاهش عوارض دارویی کمک کند. در ادامه به بررسی علائم، علل و روش‌های درمان صرع می‌پردازیم.
بیماری صرع چیست ؟
بیماری صرع نوعی بیماری مزمن و چهارمین بیماری شایع در جهان است که در طبقه بندی بیماری های مغز و اعصاب قرار می گیرد . در ایران مبتلایان به صرع حدود یک درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند .
بیماری صرع اختلالی است که خود را با تشنجات مکرر در یک دوره زمان مشخص نشان می دهد . تشنج به یک حمله ناگهانی در فعالیت الکتریکی مغز گفته می شود که می تواند سبب کاهش هوشیاری، حرکات مکرر، انقباضات عضلانی و گاهی اختلالات حسی شود .
علائم بیماری صرع
نشانه ها و علائم صرع و تشنج به شرح زیر است :
- سردرگمی موقت
- خیره شدن به یک نقطه
- حرکات غیر قابل کنترل دست و پا
- از دست دادن هوشیاری یا آگاهی
- علائم روانی مانند ترس و اضطراب
علائم بیماری صرع بسته به نوع و محل تشنج متفاوت است . با توجه به محل تشنج در مغز و وظیفه آن قسمت مغز، اثرات و علائم صرع متفاوت است .
علل تشنج و بیماری صرع
هر فردی ممکن است در هر سنی، نژادی و هر طبقه اجتماعی به صرع مبتلا شود . در بیماری صرع حملات به طور مکرر روی می دهند و هیچ دلیل ثابت و مشخصی ندارند، در بیش تر موارد دلیل نامشخص است . بیماری صرع در برخی افراد به دلیل آسیب مغزی، سرطان مغز، ژنتیک، سوء مصرف الکل و دارو و دلایل دیگر ایجاد می شود . در کودکان تب بالا امکان دارد سبب تشنج گردد.
انواع تشنج در بیماری صرع
تشنج‌ها در بیماری صرع به دو دسته کلی تشنج کلی و تشنج جزئی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و علائم مخصوص به خود را دارند. شناخت دقیق انواع تشنج به تشخیص درست و انتخاب بهترین راه درمان صرع، از جمله درمان صرع با rTMS کمک می‌کند.
تشنج کلی (Generalized Seizures)
در تشنج کلی، فعالیت الکتریکی غیرطبیعی مغز به طور همزمان در هر دو نیمکره مغز اتفاق می‌افتد. این نوع تشنج‌ها معمولا با از دست دادن ناگهانی هوشیاری همراه است. از مهم‌ترین انواع تشنج کلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشنج تونیک-کلونیک: این نوع شامل انقباضات عضلانی شدید و پس از آن حرکات غیرقابل کنترل بدن است. بیمار معمولاً به صورت ناگهانی سقوط می‌کند و هوشیاری خود را از دست می‌دهد.
- تشنج غیابی :(Absence seizure) در تشنج غیابی فرد به‌طور ناگهانی برای لحظاتی کوتاه از جریان اطراف جدا می‌شود؛ انگار ذهنش برای چند ثانیه خاموش شده و با نگاهی بی‌حرکت به نقطه‌ای خیره می‌ماند. پس از آن، بدون آن‌که چیزی به خاطر بیاورد، به حالت عادی بازمی‌گردد. این تشنج بیشتر در کودکان دیده می‌شود.
- تشنج جزئی (Partial Seizures): تشنج جزئی یا کانونی زمانی رخ می‌دهد که تشنج محدود به یک قسمت خاص از مغز باشد. این نوع از تشنج به دو گروه تقسیم می‌گردد:
- تشنج ساده (Simple Partial Seizure): در این حالت، بیمار هوشیاری خود را حفظ می‌کند ولی ممکن است علائمی مانند لرزش دست، احساسات غیرعادی، یا تغییرات حسی را تجربه کند.
- تشنج پیچیده :(Complex Partial Seizure) تشنج پیچیده معمولا با اختلال در هوشیاری همراه است؛ فرد ممکن است برای مدتی کوتاه رفتارهای غیرعادی و تکراری مانند جویدن،حرکت دادن بی‌هدف دست‌ها قدم زدن بی‌هدف نشان دهد. پس از پایان حمله، اغلب هیچ‌گونه یادآوری از آن لحظات در ذهنش باقی نمی‌ماند.
در هر یک از این انواع، تشخیص دقیق توسط روانپزشک خوب بسیار اهمیت دارد تا بهترین روش درمان بیماری صرع، از جمله درمان غیر دارویی با دستگاه RTMS انتخاب شود. همچنین، شناخت انواع تشنج صرعی به خانواده‌ها و اطرافیان بیمار کمک می‌کند تا در مواقع بروز حمله، واکنش مناسب و سریع‌تری داشته باشند.
تشخیص بیماری صرع
تشخیص دقیق بیماری صرع، نخستین و مهم‌ترین گام در روند درمان موفق این بیماری است. برای تشخیص صرع، متخصص اعصاب و روان ابتدا با انجام معاینه بالینی و بررسی تاریخچه پزشکی بیمار، نشانه‌های تشنج یا صرع و عوامل احتمالی را ارزیابی می‌کند. اما برای تأیید تشخیص و شناسایی نوع و محل تشنج، روش‌های تخصصی تصویربرداری و تست‌های عصبی به کار گرفته می‌شود.
یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین روش‌های تشخیص صرع، انجام EEG یا همان نوار مغزی است. EEG با ثبت فعالیت الکتریکی مغز، الگوهای غیرطبیعی ناشی از تشنج را نشان می‌دهد. این تست معمولاً بدون درد است و می‌تواند به تشخیص دقیق نوع تشنج و محل شروع آن کمک کند. در برخی موارد، نوار مغزی در هنگام بروز حمله تشنج انجام می‌شود تا اطلاعات دقیق‌تر جمع‌آوری شود.
علاوه بر EEG، روش‌های تصویربرداری مغزی مانند MRI نیز اهمیت بالایی دارند. MRI با تصویربرداری دقیق از ساختار مغز، هر گونه ضایعه، آسیب یا ناهنجاری‌های مغزی که ممکن است باعث تشنج شوند را شناسایی می‌کند. در برخی موارد ممکن است پزشک درخواست CT scan دهد، اما MRI به دلیل دقت بیشتر، اولویت دارد.
روش‌های دیگری مانند تست صرع یا مانیتورینگ طولانی‌مدت EEG در مراکز تخصصی نیز کاربرد دارد که در آن فعالیت مغز بیمار به مدت طولانی، حتی چند روز، زیر نظر قرار می‌گیرد تا حملات تشنجی ثبت و تحلیل شوند. این روش‌ها به ویژه برای تشخیص دقیق‌تر صرع مقاوم به درمان یا انواع پیچیده‌تر تشنج به کار می‌روند.
تشخیص صحیح و به موقع بیماری صرع توسط متخصص در بهترین مرکز درمان صرع در ایران، نه تنها روند درمان را تسریع می‌کند بلکه از عوارض جانبی ناشی از تشنج‌های مکرر جلوگیری می‌کند. همچنین تشخیص دقیق کمک می‌کند تا درمان‌های غیر دارویی مانند درمان با دستگاه rtms، به شکل مؤثرتری اجرا شوند.
در نهایت، آگاهی بیمار و خانواده درباره روش‌های تشخیص و اهمیت انجام به موقع تست‌ها نقش مهمی در موفقیت درمان و کنترل بیماری صرع دارد.
بهترین روش درمان بیماری صرع
این روزها از جمله مهم ترین روش های درمانی که از سوی بسیاری از متخصصین و روانپزشکان به کار گرفته می شود، درمان با دستگاه آر تی ام اس است . این دستگاه با تحریکاتی که در بخش های مغزی ایجاد می کند می تواند بسیاری از اختلالاتی که از این بخش ناشی می شود را درمان کند . شما در روند درمان روی صندلی می نشینید و سیم هایی روی سر شما نصب می شود و در نهایت روند درمان آغاز می گردد.
چگونگی عملکرد درمان با rTMS
- آر تی ام اس با ارسال پالس‌های مغناطیسی غیرتهاجمی، فعالیت الکتریکی نواحی خاص مغز را تنظیم می‌کند.
- این تحریک مغناطیسی می‌تواند به کاهش فعالیت نورون‌های غیرطبیعی که موجب تشنج می‌شوند کمک کند.
- برخلاف داروهای ضدتشنج، rTMS بدون مصرف دارو بوده و عوارض جانبی کمتری دارد.
مزایای درمان با آر تی ام اس در صرع
- روش غیر دارویی و بدون نیاز به مصرف مداوم داروهای ضد تشنج
- کاهش دفعات و شدت تشنج‌ها در بسیاری از بیماران
- درمان ایمن و تایید شده توسط متخصص اعصاب و روان
- افزایش کیفیت زندگی و بهبود عملکرد روزانه بیمار
- جلسات کوتاه و بدون نیاز به بیهوشی یا بستری شدن
محدودیت‌ها و نکات مهم در درمان rTMS
- ممکن است برای همه بیماران مناسب نباشد؛ به خصوص افرادی که ایمپلنت فلزی یا ضربان‌ساز قلب دارند.
- نیاز به ارزیابی کامل توسط متخصص قبل از شروع درمان دارد.
- اثربخشی ممکن است در برخی بیماران محدود باشد و به درمان‌های ترکیبی نیاز باشد.
- احتمال بروز عوارض خفیفی مانند سردرد یا ناراحتی در محل تحریک که معمولاً موقتی هستند.
ویژگی‌های جلسات درمانی
- هر نوبت درمان معمولاً بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه زمان می‌برد.
- دوره درمان معمولاً شامل ۱۰ تا ۲۰ جلسه است که می‌تواند روزانه یا چند بار در هفته برگزار شود.
- ممکن است پس از دوره اولیه جلسات نگهدارنده برای حفظ اثرات درمانی توصیه شود.
در نهایت، درمان با rTMS به عنوان یکی از بهترین روش‌های درمان غیر دارویی صرع شناخته شده است و می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به صرع را بهبود بخشد.
نقش سبک زندگی در کنترل و پیشگیری از صرع
سبک زندگی سالم نقش بسیار مهمی در کنترل صرع و پیشگیری از تشنج‌های مکرر ایفا می‌کند. رعایت نکات ساده ولی مؤثر در زندگی روزمره می‌تواند به کاهش دفعات بروز تشنج و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
مهم‌ترین نکات در سبک زندگی سالم برای کنترل صرع
- تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، پرهیز از مصرف زیاد قند و چربی‌های ناسالم و جلوگیری از پرخوری به حفظ سلامت مغز کمک می‌کند و می‌تواند ریسک تشنج را کاهش دهد. همچنین داشتن رژیم غذایی منظم و متعادل از افت ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کند.
- فعالیت بدنی منظم: ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی، یوگا و تمرینات کششی به بهبود گردش خون مغز و کاهش استرس کمک کرده و در پیشگیری از تشنج مؤثر هستند.
- خواب کافی و منظم: خواب ناکافی و بی‌نظمی در ساعات استراحت می‌تواند آستانه تشنج را پایین بیاورد و خطر حملات را افزایش دهد.
- پرهیز از مواد محرک: کاهش یا اجتناب از مصرف کافئین، الکل و سیگار که می‌توانند باعث تحریک مغز و افزایش احتمال تشنج شوند.
- کاهش استرس: مدیریت استرس و اضطراب از طریق تکنیک‌های آرام‌سازی، مدیتیشن و مشاوره روانشناسی به بهبود کنترل بیماری کمک می‌کند.
این نکات در کنار درمان‌های تخصصی مانند درمان با دستگاه rTMS، می‌توانند تاثیر قابل توجهی در بهبود وضعیت بیماران داشته باشند. برای دریافت راهنمایی دقیق و برنامه‌ریزی سبک زندگی سالم، مشورت با روانپزشک خوب توصیه می‌شود.
حمایت خانواده و آموزش‌های لازم
حمایت خانواده از بیماران صرع نقش بسیار حیاتی در موفقیت روند درمان و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها دارد. بیماران مبتلا به صرع نیازمند درک عمیق و همراهی نزدیک اعضای خانواده هستند تا بتوانند با چالش‌های بیماری بهتر مقابله کنند. آموزش خانواده درباره ماهیت بیماری و روش‌های مراقبت صحیح، علاوه بر کاهش اضطراب و استرس، باعث ایجاد فضایی امن و حمایت‌کننده برای بیمار می‌شود.
نکات مهم در آموزش خانواده
- شناخت علائم و علل تشنج: آشنایی با علائم تشنج و نحوه واکنش صحیح در هنگام بروز حمله به اعضای خانواده کمک می‌کند تا در موقعیت‌های بحرانی بهتر عمل کنند.
- حمایت عاطفی مستمر: گوش دادن با حوصله و بدون قضاوت به بیماران، ایجاد حس امنیت و کاهش احساس تنهایی و شرم از جمله عوامل مهم در بهبود روحیه آن‌ها است.
- اطلاع از درمان‌ها و روش‌های کنترل: آموزش خانواده درباره داروهای ضدتشنج، درمان‌های نوین مانند آر تی ام اس و اهمیت مصرف منظم داروها، همکاری مؤثر در روند درمان را تقویت می‌کند.
- پرهیز از برچسب‌گذاری و قضاوت: جلوگیری از قضاوت‌های نادرست و نگرش‌های منفی نسبت به بیماری صرع، به حفظ عزت نفس بیمار کمک کرده و روابط خانوادگی را تقویت می‌کند.
خانواده به عنوان مهم‌ترین حامی بیمار، باید در کنار بهترین دکتر درمان صرع، نقش فعالی در مدیریت بیماری داشته باشد. آموزش‌های تخصصی و حمایت مستمر خانواده، نه تنها باعث کاهش عوارض بیماری می‌شود بلکه می‌تواند انگیزه بیمار را برای پیگیری درمان افزایش دهد و کیفیت زندگی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
سخن پایانی
تمامی کسانی که به بیماری صرع مبتلا هستند می توانند برای درمان بیماری صرع از دستگاه آر تی ام اس استفاه کنند . انجام این کار باید توسط یک روانپزشک خوب صورت گیرد. این روش درمانی غیرتهاجمی با تحریک مغناطیسی هدفمند نواحی خاصی از مغز، به کاهش تعداد و شدت تشنج‌ها کمک می‌کند و می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
همچنین، درمان اختلالات روانی ناشی از تشنج یا صرع با استفاده از rTMS در برخی بیماران مؤثر واقع شده و موجب بهبود وضعیت روحی و روانی آنان شده است. درمان با rTMS علاوه بر کاهش نیاز به داروهای ضدتشنج و عوارض جانبی آن‌ها، گزینه‌ای امن و موثر به شمار می‌آید. انتخاب بهترین متخصص اعصاب و روان و مراجعه به بهترین مرکز rtms در تهران، نقش مهمی در موفقیت روند درمان صرع در بزرگسالان دارد. همچنین، حمایت خانواده و رعایت سبک زندگی سالم، می‌تواند به کنترل بهتر بیماری و پیشگیری از حملات تشنجی کمک کند و مسیر بهبودی را هموار سازد.
جهت دریافت نوبت از بهترین روانپزشک و بهترین متخصص اعصاب و روان در تهران با شماره های 02122260068 – 02122260067 تماس حاصل فرمایید .
سوالات متداول
بیماری صرع چیست و چه علائمی دارد؟
صرع یک اختلال مزمن مغزی است که با تشنج‌های مکرر شناخته می‌شود. علائم شامل از دست دادن هوشیاری، حرکات غیرارادی و گاهی سردرگمی موقت است.
برای درمان صرع چه باید کرد؟
درمان‌های مختلفی برای کنترل و کاهش حملات صرعی وجود دارد. اگرچه درمان قطعی کامل در همه موارد ممکن نیست، روش‌های نوینی مانند rTMS کمک قابل توجهی به بهبود کیفیت زندگی بیماران می‌کنند.
درمان rTMS چگونه عمل می‌کند؟
rTMS با تحریک مغناطیسی هدفمند نواحی خاص مغز، فعالیت الکتریکی غیر طبیعی را تنظیم می‌کند. این روش غیرتهاجمی است و عوارض دارویی ندارد.
آیا درمان rTMS عوارض جانبی دارد؟
این روش معمولاً ایمن است و عوارض خفیفی مانند سردرد یا ناراحتی موضعی دارد که کوتاه‌مدت و قابل کنترل است.
درمان rTMS برای همه بیماران صرع مناسب است؟
این روش برای افرادی که به داروهای ضدتشنج پاسخ مناسبی نداده‌اند یا تمایل به درمان غیر دارویی دارند، توصیه می‌شود. تشخیص مناسب باید توسط متخصص اعصاب و روان نظیر دکتر ذاکری انجام گیرد.
چقدر طول می‌کشد تا تاثیر درمان صرع مقاوم با rTMS دیده شود؟
معمولاً پس از چند جلسه، بیماران بهبود علائم را تجربه می‌کنند، اما تعداد جلسات به شدت بیماری و پاسخ فردی بستگی دارد.