اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب اگر به مقدار کم وجود داشته باشد اثرات سازنده ای داردو بعنوان محرکی برای خلاقیت،حل مسأله وفعالیت مفید می باشد ولی اگر اضطراب شدت یابد باعث از کارافتادگی فرد شده،اورا بیقرار وناراحت می کند.
برای کودکی که به آرامی نمینشیند و توجه نمی کند وبرای رفتن به مدرسه راحت آماده نمی شود ودر کلاس و خانه نمیتواند تمرکز کند ، مشکلات زیادی به وجود می آید،اما این علایم همیشه به اختلال بیش فعالی-نقص توجه ربطی ندارد،و مشکل می تواند ناشی از اضطراب باشد.
کودکان در دوران رشدشان انواع متفاوتی از اضطراب را تجربه می کنند مثل:ترس از موضوع ها،ترس از غریبه ها یا مکان های جدید و تازه و…..
یکی از شایع ترین اضطراب ها در دوران کودکی،ترس از جدا شدن از مراقب اصلی (معمولا مادر) است،
این شکل از اضطراب به صورت طبیعی از هشت ماهگی شروع می شود و تا سه سالگی ادامه دارد،
اصولا کودکان تا شش ماهگی زیاد از جدا شدن ناراحت نمی شوند ولی بعد از شش ماهگی این ترس در ان ها کم کم نمایان می گردد.
برای مثال وقتی یک کودک هفت یا هشت ماهه خود را از مادر دور حس می کند،شروع به گریه کردن می کند وبی تاب وبی قرار می شود،حتی اگر هم بتوانند چهار دست وپا بروند دنبال مادرش به راه می افتد.
این رفتارها که نشانه دلبستگی به مادر است به صورت طبیعی در کودکان وجود دارد و قابل مشاهده است،به این حالت اضطراب جدایی گفته می شود که در کودکان طبیعی و نشان دهنده سلامت ان ها است.
به تدریج با بزرگ تر شدن کودک مهارت های شناختی ان ها افزایش می یابد،حدودا در سن سه سالگی کودکان به این شناخت و باور می رسند که اگر مادرشان بگوید برای کاری از او دور می شود اما بر می گردد،کودک می تواند حرف مادر را بپذیرد،چون می داند که مادر بر می گردد،اما در سنین پایین تر،چون کودک این مهارت شناختی را ندارد،
احساس می کند مادر با رفتنش دیگر برنخواهد گشت درنتیجه در نبود مادر گریه وبی قراری می کند،
عواملی که باعث ایجاد اضطراب جدایی می شوند:
علت های زیادی وجود دارند که باعث ترس و نگرانی بچه ها در هنگام جدا شدن از مادر می شود.گاهی وقت ها یک بیماری ساده می تواند این اضطراب را در بچه ها زیاد کند.
تغییر در عادات و برنامه های منزل یکی دیگر از عواملی است که به این حالت دامن می زند،به طور مثال با شروع سال تحصیلی جدید ناگهان شرایط خانه تغییر می کند و این امر باعث می شود بچه ها ناخودآگاه دچار اضطراب شوند.حتی تغییرات بزرگ تری مثل تولد فرزند جدید،جدایی والدین ،طلاق ،مرگ ویا بیماری اعضای خانواده از دیگر دلایل این اضطراب هاست،
باید با این موضوع هم توجه داشت که بعضی از رفتار ها
در کودکان ژنتیکی روانی است .در مورد کودکانی که از نظر ذاتی ،کودکان سخت و دشواری هستند وبه تغییرات جدید،مکان و اشخاص جدید دیر عادت می کنند،اضطراب
جدایی بیشتر رخ می دهد.
اضطراب جدایی در کودکان چه زمانی طبیعی است؛
گاهی اوقات مشاهده می شود کودکی که سن سه سالگی را گذرانده باز هم نمی تواند دوری مادر را تحمل کند.بعضی از مادران هم شکایت می کنند که فرزندشان حتی تحمل چند دقیقه دوری ان ها را ندارند.باید توجه داشت بروز این رفتارها از طرف کودکان امری طبیعی نیست و انتظار می رود که به مرور زمان این رفتار ها در کودک کمرنگ شود.
حتی احتمال دارد کودکی که اضطراب جدایی طبیعی را پشت سر گذاشته در سنین بالاتر دوباره به این اضطراب مبتلا شود.در این صورت احتمال نوعی اضطراب بیمار گونه وجود دارد.
اصلی ترین نگرانی این کودکان این است که نکند اتفاقی بیافتد و دیگر نتوانند پدرومادرشان را ببینند.برای مثال
ممکن است کودک تصور کند که مراقبش تصادف کند ویا اتفاقی برایش بیافتد و شاید برای همیشه اورا از دست بدهد یا اینکه تصور کند کسی اورا می دزد یا در خیابان گم می شود،درواقع این نوع اضطراب در سن هفت یا هشت سالگی هم ممکن است اتفاق بیافتد،حتی این امکان وجود دارد که اضطراب جدایی در سنین پایین تا سنین بالاتر هم ادامه داشته باشد که در این صورت یک نوع اختلال به حساب می‌آید.
علائم و نشانه های اضطراب جدایی :
علائم ونشانه های اضطراب جدایی می تواند هم رفتاری باشد وهم جسمانی.
علائم رفتاری کودک مانند :بی قراری وبی تابی ،گریه کردن و چسبیدن به مادر باشد.
علائم جسمانی کودک مانند:تهوع،دل درد،سردرد باشد.
این علائم جسمانی در بسیاری از کودکانی که قصد رفتن به مدرسه دارندبیشتر دیده می شود.
گاهی هم کودک شروع به پرخاشگری و لجبازی می کند تا به مدرسه نرود،حتی ممکن است کودک بهانه بیاورد که مدرسه را دوست ندارد .
باید توجه داشت که در زمان شروع مدرسه طبیعی است که کودک تا حدی از دور شدن مادر یا مراقبش احساس
ناراحتی کند اما این حالت نباید بیش از یک ماه طول بکشد،گاهی این نوع ترس ونگرانی در واقع ترس از قرار گرفتن در محیط های جدید است و اضطراب جدایی محسوب نمی شود.
درمان اضطراب جدایی :
روانپزشک کودک یا متخصص مغز و اعصاب می تواند اختلال اضطراب جدایی را تشخیص دهد و به درمان آن بپردازد . کودک مبتلا به اختلال اضطراب جدایی مدام از وجود درد و بیماری هایی شکایت می کند که ممکن است به درمان دارویی نیاز داشته باشد . در کنار درمان دارویی از سایر روش های درمانی مانند بازی درمانی، گفت و گو درمانی و … استفاده می شود .
اگر به دنبال بهترین روانپزشک کودک در تهران هستید، به لینک درج شده مراجعه نمایید .