اختلالات اضطرابی

ANXIETY DISORDERS

مقدمه
تعریف
علائم و نشانه های اختلالات اضطرابی
اضطراب فراگیر یا تعمیم یافته
فوبی (فوبیا)
وسواس فکری و عملی
استرس پس از سانحه
اضطراب رعبی یا حملات پانیک
درمان اختلالات روانی با روش rTMS
مقدمه
ترس، تشویش، دلهره و استرس احساسات عادی هستند و امکان دارد در هر برهه زمانی به سراغ هر فردی بیاید. این احساسات تا وقتی طبیعی هستند که به دلایل مشخص باشد. دانش آموزان قبل از امتحان، مدیران قبل از جلسات مهم، یک زوج قبل از مراسم عروسی و … ممکن است اضطراب و هراس را تجربه کنند. تمامی این افراد به دلایل مشخص و معلوم دچار استرس و اضطراب می شوند. اما اختلال اضطرابی به وضعیتی تلقی می شود که هیچ خطر و حادثه ای فرد را تهدید نمی کند اما وی به دلایل نا معلوم و مبهم دچار استرس و تشویش می شود. از سال 2005 تا به امروز این بیماری در بین مردم 15 درصد افزایش یافته که بیشترین آن در زنان بوده است.

تعریف
اضطراب به عنوان پاسخ ترس احساسی و جسمی فرد به یک تهدید درک شده تعریف می شود. در واقع نوعی احساس ترس و ناراحتی ( اغلب بدون دلیل ) می باشد. اضطراب و استرس، نشانه بسیاری از اختلالات روانی محسوب می شود. اضطراب پاتولوژیک زمانی بروز می کند که علائم بیش از حد و غیر منطقی باشند. عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی علائمی است که در فرد مضطرب مشاهده می شود.

معیار های شناخت اختلالات اضطرابی شامل علائمی می باشد که باعث پریشانی یا اختلال در عملکرد فرد در اجتماع و زندگی فردی وی می شود. این اختلالات در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی ، بیولوژیکی ، محیطی و روانی- اجتماعی ایجاد می شود. اختلال اضطرابی نیز مانند دیگر اختلالات روانی فقط توسط روانپزشک قابل تشخیص است و فرد یا اطرافیان وی قادر به تشخیص بیماری وی نیستند.

علائم و نشانه های اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی به دلایل مختلفی رخ می دهد. وقتی تغییری در انتقال دهنده های عصبی شامل نوراپی نفرین NF سرتونین HT و اسید گاما آمینوبوتیریک GABA رخ دهد منجر به بروز اختلالات روانی می شود. شیوع این بیماری در زنان 30 درصد و در مردان 19 درصد بوده است. زنان حدودا دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند. همانطور که گفته شد این بیماری می تواند باعث اختلال در عملکرد فرد شود و این واضح ترین علائم و نشانه این اختلال روانی می باشد.

علائم و نشانه های اضطراب:

خستگی مفرط و بدون دلیل
تعرق زیاد
لرزش اندام های بدن بخصوص دست
درد در قفسه سینه
تپش قلب
فشار خون بالا
تنگی نفس
سرگیجه
بی خوابی
نابهنجاری بساوشی ( مورمور شدن، اختلال حس لمس به صورت خارش)
رعشه
فشار عضلانی
مشکلات گوارشی
بی اشتهایی
تهوع
اسهال یا یبوست
دارو ها و موادی که باعث بروز اختلال اضطرابی می شوند:

مصرف الکل
مصرف بی رویه دارو های آرامش بخش و خواب آور بدون تجویز پزشک
مصرف مواد مخدر سنتی نظیر حشیش، تنباکو
مصرف مواد توهم زا نظیر PCP, LSD, MDMA
مصرف محرک هایی نظیر آمفتامین وکوکائین
مصرف بی رویه مواد حاوی کافئین
بیماری هایی که باعث بروز اختلالات اضطرابی می شوند:

صرع عصبی
میگرن
تومور های مغزی
سندرم های سرطان زا
پرکاری غدد درون ریز
تصلب
بیماری هانتینگتون
آمبولی ریوی PE
نارسایی احتقانی قلب و عروق قلبی CHF
کمبود ویتامین B12 متابولیک
آسم تنفسی ، بیماری انسدادی مزمن ریوی COPD
ورم گلو
کمبود اکسیژن در رگ ها
تیروتوکسیکوز، هیپوگلیسمی، فئوکروموسیتوم
ناهنجاری های الکترولیت ، پورفیری
پنومونی ، پنوموتوراکس
آریتمی ، انفارکتوس میوکارد MI
اختلالات اضطرابی ابعاد مختلفی دارد و در هر فرد ممکن است بروز کند. ابعاد این بیماری عبارتند از:

اضطراب فراگیر یا تعمیم یافته
فوبی (فوبیا)
وسواس فکری و عملی
استرس پس از سانحه
اضطرابی رعبی (حملات پانیک)
اضطراب فراگیر یا تعمیم یافته Generalized Anxiety Disorder(GAD)
عمده ترین ویژگی این نوع اختلال ترس از آینده می باشد. ترسی بی اساس و بدون دلیل که ممکن است به سراغ هر فردی بیاید. فرد بیمار مدام در افکار منفی به سر می برد. موضوعاتی مانند بیماری فرزند، مرگ نزدیکان، اخراج از محل کار و … افکار همیشگی این افراد می باشند. افراد مضطرب مدام به موضوعاتی نا معلوم که اساس و پایه واقعی ندارند، می اندیشند. این اضطراب به هیچ موقعیتی بستگی ندارد به همین دلیل است که به آن اضطراب فراگیر می گویند. نشانه های این بیماری ناتوانی در تصمیم گیری، عدم تمرکز، حساسیت و وسواس زیاد، تعرق زیاد، اختلال در خواب، تنش مداوم عضلانی است.

بیماران مبتلا به GAD در مورد بسیاری از جنبه های زندگی روزانه خود اضطراب مستمر و بیش از حد دارند. اغلب آنها علائم جسمی از جمله خستگی و فشار عضلانی را تجربه می کنند. به همین دلیل بیماران قبل از مراجعه به روانپزشکی، به پزشک عمومی مراجعه می کنند زیرا بر این باور هستند که علائم آنها نشانه هایی بر بیماری های جسمی است.

5 تا 9 درصد امکان دارد هر فرد در طول عمر دچار این استرس شود. میزان اختلال اضطراب فراگیر در زنان بیشتر از مردان می باشد. یک سوم از افراد مبتلا به این اختلال در خانواده خود سابقه این بیماری را دارند. علائم استرس و اضطراب در کودکی قابل تشخیص است و بازه شروع این بیماری معمولا از 30 سالگی می باشد.

تشخیص و معیارهای DSM-5:

اضطراب و نگرانی غیر قابل کنترل در مورد رویدادها و فعالیتهای مختلف روزانه( بیشتر از 6 ماه )
مشکل در کنترل نگرانی
احساس بی قراری ، خستگی، تحریک پذیری ، فشار عضلانی ، بی خوابی بیشتر از 3 ماه
اختلال روانی یا تشخیص روانپزشک
علائم آن باعث اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی می شود.
روش های درمانی:

موثر ترین درمان، دارو درمانی و روانپزشکی و درمان شناختی رفتاری می باشد.
CBT
SSRI به عنوان مثال (سرترالین ، سیتالوپرام) یا SNRIبه عنوان مثال) ونلافاکسین)
همچنین می توان دوره کوتاه ای بنزودیازپین ها یا تقویت با بوسپیرون را در نظر گرفت.
TCA و MAOI که بسیار کمتر استفاده می شود.
rTMS
برای دریافت مشاوره در تشخیص افسردگی اساسی و درمان توسط دکتر فرامرز ذاکری متخصص اعصاب و روان و روانپزشک می توانید با شماره های ۲۲۲۶۰۰۶۷ و ۲۲۷۲۵۵۰۶ تماس بگیرید .

با دنبال کردن آدرس اینستاگرام دکتر فرامرز ذاکری از آخرین مقالات و مطالب سایت ایشان باخبر شوید .

فوبی (فوبیا)
ترس دائمی از اشیا، موجودات، برخی مکان ها و موقعیت ها که هیچ خطر جدی برای فرد ندارد را فوبی می گویند. این ترس به حدی برای فرد جدی و شدید است که با علائم و نشانه هایی همراه می باشد. فوبیا انواع مختلفی دارد و ممکن است هر فردی دچار آن شود. ترس از تاریکی، بلندی، مکان های سرباز یا سربسته، طوفان، رعد و برق، شلوغی، آلودگی و میکروب، خون، تنهایی، شلوغی، حیوانات و … از جمله ترس هایی است که افراد مختلف به آن دچار می شوند. این بیماری معمولا قبل از 35 سالگی آغاز می شود. حدود نیمی از افراد مبتلا قبل از این اختلال حملات پانیک را تجربه می کنند. مصرف مواد مخدر فوبیا را تشدید می کند.

DSM III-R سه دسته کلی برای فوبیا عنوان نموده است:

آگورافوبیا: ترس از مکان های باز و ترس از وارد شدن به مکان های نا آشنا. Agoraphobia ترس شدید از قرار گرفتن در مکان های عمومی است که فرار یا کمک گرفتن ممکن است برای فرد مشکل باشد. این بیماری اغلب با اختلال پانیک ایجاد می شود. دوره این اختلال معمولاً شدید است.
ترس اجتماعیSPECIFIC PHOBIAS/SOCIAL ANXIETY DISORDER (SOCIAL PHOBIA): ترس فرد از ارتباط با اشخاص مختلف، این ترس معمولا در مکان هایی که فرد بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، روی می دهد. در این مواقع وی می کوشد در این محافل قرار نگیرد به همین دلیل ارتباط خود را با اطرافیان کم می کند. ترس از صحبت کردن، رفتن به دستشویی، ترس از خوردن و ترس از تحقیر شدن در این دسته بندی قرار دارد.
ترس ساده: این ترس ها بسیار غیر منطقی و بی دلیل هستند. مانند ترس از تاریکی، بیماری، بلندی و …
تشخیص و معیارهای DSM-5:

ترس و اضطراب شدید فرد از موقعیتی که قرار است در آن قرار بگیرد. این موقعیت ها از قبیل: تنها در خارج از خانه، فضاهای باز (به عنوان مثال ، پل) ،مکان های محصور (به عنوان مثال ، فروشگاه ها)، حمل و نقل عمومی (به عنوان مثال ، مترو)، مکان های شلوغ می باشند.
قرار گرفتن در معرض وضعیتی خاص باعث ترس فوری می شود.
علائم 6 ماه به طول بی انجامد.
علائم آن باعث اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی می شود.
علل ابتلای فرد به فوبیا:

عوامل ژنتیکی: وراثت پذیری حدود 60٪
عوامل روانشناختی: شروع اختلال بعد از یک آسیب و سانحه غیر قابل درک
وسواس فکری و عملیObsessive-Compulsive and Related Disorders
اشخاصی که دچار وسواس فکری و عملی Obsessive -Compuls ive Disorder (OCD) می شوند، مدام در کار خود تردید دارند. غالبا این افراد به موضوعاتی فکر می کنند که به هیچ عنوان تمایلی به فکر کردن در مورد آنها ندارند. این اتفاق در رفتار و اعمال آنها نیز وجود دارد. در ارتباط با کار هایی که تمایلی به انجام آنها ندارند مدام خود را سرزنش می کنند.

وسواس فکری همانطور که از نام آن پیداست شامل، افکار و اندیشه های ناخواسته ای است که فرد قادر به خودداری از آنها نیست. وسواس عملی نیز مجموعه رفتار ها و اعمالی هستند که نا معقول می باشند اما فرد مدام در حال انجام و تکرار آنها می باشد. افراد مبتلا به این بیماری از وسواس خود با خبر هستند اما باور ندارد که بتوانند آن را درمان کنند. این دو نوع وسواس ارتباط نزدیکی با هم دارند. وسواس، افکار مکرر، سرزده ، ناخواسته ای هستند که باعث اضطراب می شوند. ممکن است بیماران با انجام اجبار ، رفتارهای تکراری یا آداب ذهنی ، سعی کنند این اضطراب را تسکین دهند. اضطراب زمانی تشدید می شود که فرد بخواهد با افکار خود مقابله کند. بیماران مبتلا به OCD بینش مختلفی دارند.

هر فرد در طول زندگی خود 3/2 درصد امکان ابتلا به این اختلال را دارد. معمولا وسواس فکری و عملی از سن 20 سالگی آغاز می شود. درصد شیوع آن به جنسیت بستگی ندارد.

افراد مبتلا به وسواس فکری و عملی ویژگی های زیر را دارند:

آگاهی فرد مدام تحت تاثیر رفتار وسواسی وی است.
این افکار و اعمال برای وی رنج آور، آزار دهنده و غیر قابل کنترل می باشد. همچنین برخی از افراد بیماری خود را نمی پذیرند.
افراد وسواسی با آنکه رفتار و اعمال خود را بی منطق می دانند اما توانایی کنترل و توقف آن را ندارند.
همانطور که گفته شد، وسواس نوعی اختلال اضطرابی است. افراد وسواسی مدام استرس و اضطراب دارند به همین دلیل است که نمی توانند رفتار و اعمال خود را کنترل کنند.
تشخیص و معیارهای DSM-5:

برخی از رفتار ها و افکار باعث پریشانی یا اختلال قابل توجهی می شوند. اگر این حالت بیشتر از یک روز ادامه یابد فرد دچار وسواس شده است.
وسواس: افکار، تصاویر مکرر ، سرزده ، تحریک کننده اضطراب و بیماری
اجبار: رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی که بیمار احساس می کند در پاسخ به وسواس با هدف کاهش استرس یا پیشگیری از فاجعه ، انجام می دهد. رفتارها به طور واقع گرایانه با آنچه برای پیشگیری یا زیاده خواهی در ارتباط هستند ، ارتباط ندارند.
درمان:

بهترین راه درمان وسواس، مراجعه به یک روانپزشک خوب و مجرب است.
داروهای سطح اول: SSRI ها (به عنوان مثال ، سرترالین ، فلوکستین)
همچنین می توان از TCA ، Clomipramine انتخابی بیشتر برای سروتونین استفاده کرد.
(سینگولوتومی) یا درمانی با تشنج ECT (خصوصاً اگر وسواس با افسردگی همراه باشد.)
rTMS
استرس پس از سانحه Posttraumatic Stress Disorder ( PTSD) AND Acute Stress Disorder
Post Tromatic stress Disorder یکی دیگر از انواع اختلالات اضطرابی است. این اختلال زمانی بروز می کند که برای فرد حادثه یا سانحه ای به دور از تحملش رخ دهد. محرک های ایجاد کننده این سندروم در اغلب افراد علائم مرضی پریشانی را بر می انگیزند. جنگ، زلزله (بلایای طبیعی)، جن و روح، وحشت، حوادث رانندگی و … از ضایعه های روانی هستند که ممکن است استرس پس از سانحه را در فرد ایجاد نمایند.

PTSD با ایجاد علائم متعدد پس از قرار گرفتن در معرض یک یا چند رویداد آسیب زا مشخص می شود. این بیماری معمولا با کابوس، کناره گیری، تغییرات منفی در افکار و خلق و خوی و افزایش برانگیختگی همراه است. علائم این بیماری حداقل یک ماه طول می کشد و ممکن است بلافاصله پس از آسیب روحی یا با کمی تاخیر ایجاد شود.

8 درصد امکان دارد هر فرد در طول عمر خود دچار استرس پس از سانحه شود. زنان بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند و دلیل آن می تواند خشونت های جنسی و تجاوز به آنها باشد.

همانطور که بیان شد، این بیماری ممکن است کمی بعد از سانحه ظهور کند. بر اساس نتایج به دست آمده معمولا تا 3 بعد از سانحه این بیماری در فرد شروع می شود. 50 درصد مبتلایان به این استرس تقریبا بعد از سه ماه بهبودی کامل پیدا می کنند. 80٪ از بیماران مبتلا به PTSD دارای اختلال روانی دیگری هستند (مثلاً MDD، اختلال دو قطبی، اختلال اضطراب، اختلال در مصرف مواد).

تشخیص و معیارهای DSM-5:

هجوم مکرر در تجدید تجربه مجدد این رویداد از طریق خاطرات، کابوس ها یا واکنش های جدا کننده (فلاش بک)، پریشانی شدید در معرض نشانه های مربوط به آن سانحه یا واکنشهای فیزیولوژیکی به نشانه های مربوط به آن حادثه.
فرد مبتلا حداقل دو مورد از علائم ذیل را دارد: فراموشی، احساسات منفی از خود / دیگران / جهان، خود آزاری، احساسات منفی (به عنوان مثال: ترس ، وحشت ، عصبانیت ، گناه) ، آندونیا ، احساس جدا شدن / بیگانگی ، عدم توانایی در احساسات مثبت.
این علائم منجر به اختلال قابل توجه در عملکرد اجتماعی یا شغلی می شود.
درمان:

داروهای ضد افسردگی درجه یک: SSRI ها (به عنوان مثال ، سرترالین ، سیتالوپرام) یا SNRI ها (به عنوان مثال ، ونلافاکسین)
Prazosin ، آنتاگونیست گیرنده α1 ، کابوس ها و پرفشاری را هدف قرار می دهد.
CBT
خانواده درمانی
rTMS
اضطراب رعبی یا حملات پانیک panic attacks
این بُعد از اضطراب کاملا بر خلاف استرس فراگیر است. این بیماری همراه با حملات شدید ترس و وحشت می باشد. علت اضطراب رعبی اغلب مشخص است و منبع خاصی دارد. حملات پانیک به صورت دوره ای رخ می دهد و در این میان بیمار اضطراب شدیدی را تجربه می کند. این حمله ها از چند ثانیه تا چند ساعت به طول می انجامد. حمله های پانیک معمولا با نشانه های؛ تنگی نفس، تپش قلب، درد سینه، تعرق زیاد، رنگ پریدگی صورت، احساس سردی در صورت و دست ها، گیجی، مشکلات گوارشی و احساس مرگ ناگهانی همراه می باشد.

حمله های پانیک ناگهانی رخ می دهد، ممکن است در روز چندین بار یا ماهی یکبار یا چند ماه یکبار روی دهد. متاسفانه به همین دلیل، شخص مبتلا به این بیماری همیشه دچار ترس و نگرانی است. حمله های رعبی بی شباهت با حملات قلبی نیستند به همین دلیل اغلب بیماران، اختلال اضطرابی خود را با بیماری های جسمی اشتباه می گیرند.

4 درصد امکان دارد هر فرد در طول عمر خود دچار این حملات شود و نسبت آن در زنان نسبت به مردان 2 به 1 می باشد. این اختلال روانی معمولا از سن 20 الی 24 سالگی شیوع می یابد. حداکثر 65 درصد بیماران مبتلا به اختلال پانیک به افسردگی اساسی نیز دچار هستند. همچنین برخی از افرادی که دارای اختلال دو قطبی هستند گاهی دچار حملات پانیک می شوند. مصرف الکل حملات پانیک را تشدید می کند.

تشخیص و معیار های DSM-5:

این حملات می تواند همراه با ترس و بدون هیچ عامل تحریک کننده ای رخ دهند.
بعد از یک یا چند حمله پانیک ممکن است فرد تا یک ماه دچار استرس در مورد حمله های بعدی یا عواقب آن باشد. به همین دلیل در رفتار وی تغییرات ناسازگارانه ایجاد می شود.
این حملات می تواند ناشی از اختلال های روانی دیگر نباشد. حتی می تواند هیچ منشاء مشخصی نداشته باشد.
علل ابتلای فرد به حملات پانیک:

عوامل ژنتیکی: در افرادی که نسبت های درجه یک وی دچار اختلالات اضطرابی شده باشند، ابتلا به حملات پانیک افزایش می یابد.
عوامل روانی- اجتماعی: بروز عوامل استرس زا در محیط اطراف، سابقه سوء استفاده جنسی و جسمی در کودکی
درمان:

دارو درمانی و همچنین درمان شناختی رفتاری بیشترین تاثیر را در بهبودی این اختلال دارند.
SSRIs (sertraline, citalopram, escitalopram). SSRI ها یا SNRI ها را با دوزهای پایین و به آرامی شروع کنید زیرا در ابتدا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد
اگر SSRI مؤثر نباشد ، می توان از) TCA کلومیپرامین ، ایمی پرامین) استفاده کرد
rTMS
همچنین می توان از بنزودیازپین ها (کلونازپام ، لورازپام) طبق برنامه ریزی یا PRN (طبق نیاز) استفاده کرد ، به خصوص تا زمانی که سایر داروها به اثربخشی کامل نرسند.
درمان اختلالات روانی با روش rTMS
بهترین شیوه و موثر ترین روش در درمان انواع اختلالات روانی rTMS می باشد. این روش توسط بسیاری از روانپزشک های بزرگ در جهان تایید شده و مورد استفاده قرار می گیرد. در این شیوه درمانی، قسمتی از مغز که وظیفه انتقال دهنده های عصبی را دارد، مورد تحریک مغناطیسی قرار می گیرد. وقتی اختلال روانی بیمار شدید شود، معمولا یک روانپزشک حرفه ای ترجیح می دهد از روش rTMS برای بهبود بیماری استفاده کند.

برای دریافت مشاوره در تشخیص افسردگی اساسی و درمان توسط دکتر فرامرز ذاکری متخصص اعصاب و روان و روانپزشک می توانید با شماره های ۲۲۲۶۰۰۶۷ و ۲۲۷۲۵۵۰۶ تماس بگیرید .

با دنبال کردن آدرس اینستاگرام دکتر فرامرز ذاکری از آخرین مقالات و مطالب سایت ایشان باخبر شوید .

مزایای این روش نسبت به دیگر روش های درمانی:

بهبود بیماری در مدت زمان کم
بدون هیچ گونه عارضه و درد
غیر سیستمیک
درمان سر پایی و بدون نیاز به بیهوشی
بدون عوارض جانبی که سایر دارو ها دارند نظیر: خواب آلودگی، افزایش وزن، ناراحتی دستگاه گوارش و مشکلات جنسی
از این روش می توان برای درمان های زیر بهره برد:

انواع اختلالات افسردگی
اختلالات اضطرابی
اختلالات خلقی
توهمات شنوایی
اسکیزوفرنی
آسیب های مغزی
پارکینسون
سردرد های میگرنی
صرع
برای تشخیص هر کدام از ابعاد اختلالات اضطرابی، تشخیص روانپزشک حرفه ای و مجرب ضروری است. هر کدام از علائم بالا ممکن است به سراغ هر شخصی بیاید، اما تشخیص آنکه فرد به چه نوع اختلال روانی دچار شده است، بر عهده روانپزشک است. همچنین انتخاب روش درمانی مناسب بسته به عود بیماری و شدت آن دارد. نوع اختلال اضطرابی نیز در انتخاب روش درمانی موثر است. انتخاب شیوه درمان مناسب بر عهده روانپزشک می باشد.