پیش از اینکه به بررسی روش درمان rtms برای درمان بی خوابی بپردازیم لازم است اختلال بی خوابی را مورد بررسی قرار دهیم. از لحاظ علمی مشکل بی خوابی به چند دسته مختلف تقسیم می شود که شامل:
مشکل برای شروع خواب: در این نوع اختلال فرد خود را برای خوابیدن آماده می کند و به رختخواب می رود اما مدت 1 تا دو ساعت طول می کشد تا به خواب رود.
اشکال در کیفیت یا تداوم خواب: فرد در طول شب چند بار از خواب می پرد یا بیدار می شود به همین دلیل افراد در هنگام صبح از شادابی لازم برخوردار نیستند.
زود از خواب برخاستن: امکان دارد فرد خیلی سریع به خواب رود و تداوم داشته باشد اما در زمانی که بدن هنوز نیاز به خواب دارد از خواب بیدار شود. معمولا مشاهده می شود که افراد بی خواب از این سه نوع اختلال رنج می برند.
اختلال تنفسی در هنگام خواب
برخی از مشکلات هستند که افراد در زمان خوابیدن به آن دچار می شوند یکی از شایع ترین این اختلالات آپنه انسدادی در حین خواب است. همانطور که می دانید عضلات بدن انسان در هنگام خواب دچار شل شدگی می شود. این شل شدگی عضلات حلق را نیز در برمی گیرد. زمانی که عضلات حلق شل می شود موجب می شود که حلق باریک شود. این امر باعث می شود که عبور هوا در این مجاری صدایی را ایجاد می کند که همان خرو پف می باشد. این نشانه ها باید جدی گرفته شوند. در این حالت مسیر تنفسی فرد برای چند ثانیه بسته می شود و با یک خرناس دوباره باز می شود.
زمانی که این اتفاق بیافتد هوای کافی به ریه ها نمی رسد و اکسیژن خون کاهش پیدا می کند و باعث افزایش ضربان قلب می شود. این فرایند باعث می شود که در فشار خون فرد تغییراتی ایجاد شود. تکرار این پروسه در شب باعث بروز مشکلات قلبی و عروقی در افراد می شود. معمولا افراد به این مشکلات توجه نمی کنند و آن را جدی نمی گیرند طبیعتا برای درمان آن هم اقدامی نمی کنند. معمولا این شکل از اختلال را در مردان مشاهده می کنیم و در زنان کمتر دیده می شود. عوامل مختلفی مانند افزایش سن، اضافه وزن، طاق باز خوابیدن و …. باعث ایجاد این مشکلات می شوند.
پرخوابی بیمار گونه
در این نوع از اختلال فرد در طول شبانه روز احساس خواب آلودگی می کند.
سیرکادین یا اختلال ریتم خواب و بیداری
در این شکل از اختلال توالی خواب و بیداری فرد در شب به هم می ریزد. انسان ها به شکل طبیعی در ساعات خاصی از شبانه روز به خواب احتیاج دارند و لازم است در آن ساعت به خواب روند. زمانی که به شکل طبیعی نیاز خواب در بدن فرد از بین رفت بدن به شکل طبیعی از خواب بیدار می شود. در برخی موارد این ریتم طبیعی در افراد به هم می ریزد.
- اختلال حرکتی در زمان خواب: در این نوع اختلال در برخی از اعضای بدن افراد مانند دست و پا جرکاتی مشاهده می شود که غیر طبیعی تلقی می شوند.
- اختلال پاراسومینا: این نوع اختلال به صورت صحبت کردن یا راه رفتن در خواب بروز می کند.
دلایل اختلال در خواب چیست؟
مصرف دارو: بعضی از داروها مانند داروهایی که برای آلرژی مصرف می شوند باعث خواب آلودگی فرد در طول روز می شوند و ریتم خواب او را دچار مشکل می کنند.
نامنظم بودن ساعات خواب: اکثر افراد هر شب در یک تایم مشخص به رختخواب نمی روند و همین امر باعث اختلال در خواب آن ها می شود. این افراد در برخی از شب ها دیر وقت به خواب می روند و دیر هم از خواب بیدار می شوند. این افراد در بعضی شب ها زود می خوابند و نیمه شب از خواب بیدار می شوند و دچار بدخوابی می گردند.
اختلالات روحی و روانی: بی خوابی ها اغلب دارای منشاء روحی روانی و زمینه های بیماری، اختلالاتی مانند استرس و اضطراب و …. هستند.
علائم اختلال در خواب چیست؟
- بیدار شدن در صبح زودتر از زمان لازم
- خواب آلودگی در روز
- افزایش میزان و تعداد دفعاتی که افراد در روز می خوابند
- پریدن دست و پا در خواب
- خواب دیدن یا رویا دیدن در خواب هایی که کوتاه است
- عدم توانایی حرکت به طور موقتی به خصوص بعد از بیدار شدن
برای درمان بی خوابی باید به چه کسی مراجعه کنیم؟
در ابتدای امر لازم است که علت بی خوابی خود را مشخص کنید سپس بر اساس آن درمان را آغاز کنید. در صورتی که بی خوابی شما دارای منشا بیماری های مغز و اعصاب باشد لازم است برای درمان آن به متخصص مغز و اعصابی که در زمینه اختلال خواب دارای تخصص است مراجعه کنید.
ممکن است دلیل بی خوابی در برخی افراد مصرف دارو باشد که در این موقعیت لازم است فرد به روانپزشک خود مراجعه کرده و این موضوع را اطلاع دهد. به این دلیل که بعضی از داروها خواب آور می باشند و بیمار بدون تجویز پزشک به شکل خودسرانه آن ها را مصرف کند. در برخی موارد بیمار به دلیل از دست رفتن تاثیر دارو امکان دارد دوز آن را افزایش دهد در این حالت فرد به داروی مورد نظر وابستگی پیدا کرده و بدون مصرف آن نمی تواند بخوابد. این مشکل باعث می شود که بیماری زمینه ای فرد نیز درمان نشود. در برخی موارد لازم است بیمار به پزشک متخصص که با بیماری او مرتبط است مراجعه کند تا مشکل را برطرف کند.
درمان اختلالات خواب با rtms
دستگاه rtms یک دستگاه جدید است که کاربردهای متعددی دارد. یکی از کاربردهای این دستگاه استفاده از آن برای درمان بی خوابی است. درباره دستگاه آر تی ام اس باید بگوییم که این دستگاه چند سالی است که به ایران وارد شده است و در مراکز درمانی مشخص مورد استفاده قرار می گیرد. البته می توانیم این دستگاه را در مطب برخی از روانپزشکان حرفه ای که از تجربه و تخصص بالایی برخوردار هستند نیز مشاهده کنیم. این دستگاه مجهز به ابزارآلات و تجهیزاتی می باشد که به وسیله آن ها به تحریک برخی از نقاط بدن بیماران می پردازند. دستگاه rtms قابلیت درمان بیماری های روحی و جسمی متعددی را دارد.
جالب است بدانید که روش درمانی که توسط دستگاه rtms به کار گرفته می شود یک روش کم تهاجم است که مزایا و نتایج مثبت زیادی را به دنبال دارد.
آشنایی با کاربردهای مختلف دستگاه mrts
همانطور که قبلا اشاره کردیم دستگاه آر ام تی اس کاربردهای زیادی در زمینه درمان بیماری ها دارد که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- درمان اختلالات خواب و بی خوابی
- درمان افسردگی
- درمان صرع
- درمان وسواس های فکری و عملی
- درمان استرس
- درمان اضطراب
- درمان توهم شنوایی و یا سایر توهمات
- درمان آسیب های مغزی ناشی از سکته مغزی
- درمان پارکینسون
- درمان سردردهای میگرنی
همه بیمارانی که برای درمان از این دستگاه استفاده می کنند با پشت سر گذاشتن روند درمانی خود بهبود پیدا می کنند.
درمان اختلال خواب با دستگاه rtms چگونه انجام می گیرد؟
با استفاده از این روش درمانی پزشکان و روانپرشکان با تجربه می توانند با استفاده از وسایل و سیم های مخصوص بر روی پوست سر بیمار یک میدان مغناطیسی را ایجاد کنند. ایجاد این میدان باعث می شود که امواج مغناطیسی به قسمت مغزی بیمار برسد. در انتها تحریکات مغزی که ایجاد می شود نتیجه ای را به وجود می آورد که همه اختلالاتی که در روند طبیعی عملکرد مغز وجود دارد از بین برود و مغز بیمار عملکرد طبیعی خود را از سر بگیرد.
با استفاده از این روش مشاهده می کنیم که در نهایت اختلالات خواب در بیمار برطرف خواهد شد و بیمار می تواند زندگی طبیعی خود را از سر بگیرد. استفاده از این دستگاه موجب می شود که قسمت هایی از مغز که وظیفه تنظیم خواب را دارند عملکرد طبیعی خود را از سر بگیرند.
معرفی بهترین روانپزشک متخصص بی خوابی
مزایای استفاده از دستگاه آر تی ام اس
دستگاه آر تی ام اس به عنوان یک دستگاه مغناطیسی است که فعالیت های الکتریکی مغز را تحت تاثیر میدان مغناطیسی قرار می دهد. میدان مغناطیسی با استفاده از پالس های تولید شده از مغز عبور می کند. با استفاده از این روش میدان مغناطیسی به وجود آمده می تواند نواحی خاصی از قشر مغز را تحریک کند.
هر پالسی که از طریق دستگاه ایجاد می شود به سادگی و بدون درد از پوست سر، استخوان ها و پرده های مغزی گذشته و به نورون های عصبی می رسد. این فرایند باعث فعالیت کوتاه مدت نورون های عصبی در آن بخش از مغز که مورد نظر پزشک است می باشد.
نکته مهم: استفاده از آر تی ام اس یک روش ایمن است که استفاده از آن حس ناخوشایندی را در پی نخواهد داشت. عبور جریان مغناطیسی از مغز موجب می شود که یک جریان مغناطیسی در سلول های عصبی مغز ایجاد شود و سلول ها را تحریک کند. این روش درمانی می تواند به صورت اختصاصی در یک منطقه خاص از مغز انجام بگیرد. استفاده از این روش درمانی به نوع بیماری و اختلالی که فرد دارد بستگی دارد که با توجه به آن تاثیرات تحریکی یا اختصاصی بازدارنده را در قسمت خاصی از مغز انجام می دهند.
معمولا این روش درمانی را برای بیمارانی استفاده می کنند که به درمان های دارویی پاسخ مثبت نمی دهند. از جمله مزیت های درمانی که برای این روش ذکر می شود شامل:
- تاثیرات درمانی چشمگیر در زمان کم
- کم عارضه ، بدون درد و غیر تهاجمی
- غیر سیستمیک است و چیزی وارد جریان خون نمی‌شود.
- عدم نیاز به بیهوشی (قابل انجام بصورت سرپایی)
- تاثیر درمانی قابل توجه در بیماران مقاوم به درمان های دارویی
- عوارض جانبی داروها مانند افزایش وزن، خواب‌آلودگی، بی‌خوابی، ناراحتی معده یا مشکلات جنسی در این روش ایجاد نخواهد شد
می باشد.
چرا از rtms برای درمان اختلال کم خوابی استفاده می شود؟
دلایل مختلفی برای استفاده از این دستگاه وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.
در این روش درمانی بیمار هیچگونه دردی را حس نمی کند زمانی که سنسورها به روی سر شخص بیمار قرار می‌گیرند بیمار هیچ حس خاصی ندارد. جالب است بدانید که فرد در طول درمان همواره آرامش داشته و به راحتی می‌تواند با خیالی آسوده به روی صندلی بنشیند تا روند درمانی به پایان برسد.
نکته مهمی که باید بدانید این است که روش درمان با دستگاه آر تی ام اس هیچ نوع خطری به دنبال ندارد و تا به حال گزارش خطا و خطری که جان بیمار را تهدید کند، در رابطه با این دستگاه به ثبت نرسیده است.
تأثیرات درمانی که به‌واسطه دستگاه آر تی ام اس بر روی بیمار ایجاد می‌شوند، مدت زمان طولانی ماندگار باقی می‌ماند و به‌صورت کوتاه‌مدت بیمار به حالت اولیه برنمی‌گردد.
هر شیوه درمانی یک عارضه و عوارض خاصی برای فرد به دنبال دارد. جالب است بدانید که استفاده از دستگاه آر تی ام اس بدون عارضه بوده و جزء معدود روش‌های درمانی است که هیچگونه عارضه‌ای به مانند اضافه وزن، خواب‌آلودگی و بی‌حالی، حالت تهوع و یا سایر موارد دیگر در پی ندارد.
برای استفاده از دستگاه آر تی ام اس به‌هیچ‌عنوان به بیهوشی نیاز نخواهد داشت و بیمار در وضعیت و هوشیاری کامل به روی صندلی نشسته و تحت درمان قرار می‌گیرد. همچنین لازم به ذکر است که نیاز به درمان مکمل نیز ندارد.
این روش درمانی در کوتاه‌مدت تأثیرات بسزایی را در روند بهبود بیمار ایجاد می‌کند.
این روش درمان به‌صورت سرپایی بوده و برای آن لازم نیست که بیمار در بیمارستان بستری شود و یا نیاز به استراحت در منزل داشته باشد.
عوارضی که در برخی از بیماران به شکل محدود رویت شده است
همانطور که می دانید همه روش های درمانی عوارضی را به دنبال دارد. rtms نیز از این قاعده مستثنی نیست و طبیعتا مشکلاتی را هر چند محدود برای افراد به وجود می آورد. البته این مشکلات پایدار نخواهد بود.
- برخی از سردردهای جزئی
- ناراحتی پوستی در محل تحریک شده
- جمع‌شدن و یا اسپاسم کشیده شدن عضلات صورت
- مشاهده سرگیجه
- در موارد بسیار خاص تشنج
- در موارد خاص و نادر شیدایی به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری اختلال دوقطبی
- در مواقع بسیار نادر ازدست‌دادن شنوایی
شرایط استفاده از روش درمانی rtms
در برخی موارد بی خوابی به عنوان عوارض درمان هایی مانند درمان دارویی باشد. در این مواقع امکان دارد که درمان های معمول پاسخگو نباشد پزشک یا روانپزشک تشخیص می دهد با استفاده از روش درمانی آر تی ام اس امکان مدیریت و کنترل بیماری وجود دارد. این روش درمانی بسیار ساده و راحت است و بیمار نباید استرسی به خود راه دهد. در این شیوه درمانی بیمار بر روی یک صندلی مخصوص قرار می گیرد و با استفاده از کویل هایی که به دستگاه متصل است بخش های مختلف مغز که مشخص شده است تحت درمان قرار می گیرد.
نکته قابل توجه این است که در هنگام درمان لازم است بیمار وسایل غیر ضروری مانند جواهرات، زیورآلات، کارت های بانکی که به میدان مغناطیسی حساسیت نشان می دهند را در بیرون اتاق قرار دهید. نکته ی دیگری که باید در روند درمان به آن دقت شود موضوع تعداد جلسات و دفعاتی است که پزشک معالج برای درمان فرد تجویز می کند. این موارد متناسب با نوع بیماری و وخامت، سایر موارد دیگر باید انجام بگیرد.
هنگامی که بیمار بر روی صندلی مخصوص قرار می گیرد تکنسین کویل دستگاه را به محل خاص آن متصل می کند پس از آن کویل را بر روی سر بیمار قرار می دهند. شوک های الکتریکی باعث می شود که همه نورن های مغزی در ناحیه مشخص شده درگیر و فعالیت های کوتاه و کوچکی انجام بگیرد. روند درمانی به واسطه این فعالیت ها و تحریک های کوتاه انجام می شود و بعد از گذشت یک دوره درمانی روحی و روانی شخص بهبود پیدا می کند.
سوالات متداول
روش درمانی آر تی ام اس برای چه مواردی استفاده می شود؟
درمان اختلالات خواب و بی خوابی، درمان افسردگی،درمان صرع، درمان وسواس های فکری و عملی، درمان استرس، درمان اضطراب، درمان توهم شنوایی و یا سایر توهمات،درمان آسیب های مغزی ناشی از سکته مغزی، پارکینسون،درمان سردرد های میگرنی
آیا روش درمانی آر تی ام اس عوارض جانبی شدیدی در پی دارد؟
خیر این روش به عنوان یکی از روش های کم تهاجمی شناخته می شود و تا کنون مسئله ای که جان انسان را تهدید کند در مورد استفاده از این شیوه درمانی گزارش نشده است.
عوارض روش درمانی آر تی ام اس چیست؟
برخی از سردردهای جزئی، ناراحتی پوستی در محل تحریک شده، جمع‌شدن و یا اسپاسم کشیده شدن عضلات صورت، مشاهده سرگیجه، در موارد بسیار خاص تشنج، در موارد خاص و نادر شیدایی به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری اختلال دوقطبی، در مواقع بسیار نادر ازدست‌دادن شنوایی
درمان آر تی ام اس در کجا انجام می گیرد؟
این شیوه درمانی به شکل معمول در کلینیک های تخصصی معین و در مطب های روانپرشکی با تجربه بسیار بالا وجود دارد. این شیوه درمانی زمانی تجویز می شود که روش های دیگر مانند دارو درمانی و …. پاسخگو نباشد.