آشنایی با بیماری های روانی شایع در زنان

با توجه به حضور حداکثری اقشار جامعه در شهرها و کلان شهرهای بزرگ و دور شدن از زندگی آرام و یکدست، ​بیماری های روانی شایع در زنان و مردان روزبه روز در حال افزایش است. این بیماری ها گاه ریشه در کودکی، گاه در خانواده و گاهی نیز در ترتیب و سبک زندگی و اجتماع خواهد داشت. بیماری های روانی می توانند دلایل مختلفی داشته باشند. یکی از بزرگ ترین الطافی که شما می توانید به افراد درگیر این بیماری ها کنید این است که با آنها صحبت نموده و کمکشان کرده و از یک پزشک مجرب برای درمان و تداوم رفع مشکل کمک بگیرید. البته که گاه می تواند کار سخت و طاقت فرسایی باشد.

اما موضوعی که مهم است اپیدمی این گونه بیماری ها و شایع شدن آنها خواهد بود که انتظار می رود چاره ای در این مورد اندیشیده شود. اما ریشه هر کدام از این امراض و بیماری های روحی چیست و چگونه می توان آنها را درمان کرد. در ادامه قصد داریم در مورد وسیع ترین طیف های بیماری زنان صحبت کنیم که ریشه ای روحی و مبتنی بر روان خواهد داشت.

​بیماری های روانی شایع در زنان و دختران

به طور کلی خانم ها روحیه حساس تر و آسیب پذیرتری دارند.  آنها ممکن است بیشتر و زودتر و حتی در سنین کودکی دچار افسردگی های مزمن و گاه طولانی شوند. بر اساس آماری که به دست آمده است، زنان ایرانی بیش از سه الی چهار برابر مردان درگیر این امراض و مشکلات خواهند شد. ریشه بسیاری از این اختلالات نیز می تواند در کودکی و تربیت فرزند داشته باشد. معمولاً درمان افسردگی به همین آسانی نیست و طبقات و اشکال مختلفی دارد.

در درجه اول پزشک روانشناس باید آنقدر حرفه ای و باتجربه عمل کند که ریشه بیماری را مشخص نموده و سپس بتواند به مرور آن را حل کند. این حل بیماری نیز معمولاً دوره های زمانی نسبتاً طولانی خواهد داشت. اما موضوعی که باید به یاد داشته باشیم این است که در نهایت درمان میسر خواهد بود و به هیچ عنوان نباید این بیماری ها را عارضه های معمولی در نظر گرفت که ممکن است گذرا باشد. حتی بیماری های روانی به مراتب می توانند از مریضی های جسمانی خطرناک تر باشند و در نهایت یک فرد را درگیر خود کنند و حتی رویه معمول زندگی را از او سلب نمایند. در ادامه ضمن بررسی ​بیماری های روانی شایع در زنان، در خصوص هرکدام از آنها توضیحاتی را به شما ارائه خواهیم داد.

افسردگی یکی از ​بیماری های روانی شایع در زنان

افسردگی یک اختلال روانی است که باعث می شود فرد مبتلا به آن گاه بی دلیل و حتی بی منطق درگیر غم، اندوه، ناراحتی و ناامیدی شود. شناخت علائم افسردگی معمولاً می تواند به حل این مشکل کمک کند که در درجه اول توسط تراپیست و پزشک انجام می شود. لذت نبردن از اتفاقات مثبت در زندگی، میل به تنها ماندن و گوشه نشینی، کمبود انرژی و خستگی، دردهای فیزیکی مانند سردرد، کمردرد و مشکلات گوارشی، احساس ناآرامی و همین طور غم و مصیبت دائمی از جمله مهم ترین نشانه های این بیماری خواهد بود.

در صورتی که فرد در گفتگوهای روزانه خود، مدام در مورد مشکلات و گره هایی که اصلاً وجود ندارد صحبت می کند احتمالاً به نوع حاد آن مبتلا شده است و انتظار می رود که با مراجعه به یک پزشک متخصص و مجرب در زمینه بیماری های روان شناختی، گره از مشکل او گشوده شود. البته روانشناسی در مورد مشکلات افسردگی نظرات مختلفی دارد و به طور کلی نمی توان یک ساختار برای آن در نظر گرفت. بلکه گستره ها و شاخه های مختلفی دارد.

از جمله عواملی که می تواند سبب بروز این اختلال شود می توان به: مشکلات ژنتیکی، عوامل هورمونی در دوره های خاص زندگی مانند پس از زایمان و…، عوامل محیطی و خانوادگی اشاره کرد.

اضطراب

اضطراب یکی از حالات روان پریشی و جزئی از بیماری های روانی است که می تواند موجب بروز اختلالات جدی و احساس ناخوشایند در فرد شود. علائمی چون سردردهای همیشگی، لرزش عضلات، تنگی نفس، رنگ پریدگی، عرق کردن، سردی دست و پا، خشک شدن دهان، ترس و دل شوره از جمله کلیدی ترین نشانه هایی هستند که بروز این بیماری را به مرحله ای جدی تر می رسانند. البته اگر این موارد به صورت کوتاه مدت و مثلاً هر یک ماه یک بار و آن هم در پس یک اتفاق سخت و یا استرس زا باشد، معمولا نمی تواند نشان از اضطراب و ریشه بیماری باشد.

بلکه به هر حال هر کدام از ما درگیر یک سری مشکلات در دوره های زمانی خاص خواهیم شد و این دوره ها پس از چند روز و یا چند ساعت حل و رفع می شوند. در مقابل برخی به طور کلی و حتی در طول انجام کارهای روزمره با این مشکل مواجه هستند. همان طور که گفته شد ​بیماری های روانی شایع در زنان می تواند ریشه در تغییرات هورمونی داشته باشد، اما اگر این موارد به صورت ثابت در فرد وجود داشته باشد باید جدی گرفته شود.

برای درمان این گونه مشکلات انتظار می رود که ریشه مشکل پیدا شده، نفس عمیق بکشید، تقسیم وظایف با شریک زندگی کرده و سپس اعتماد به نفس خود را مدام با خواندن کتب مرتبط با این حوزه بالا ببرید و از دوستان خود بخواهید که شما را به چالش های جدید دعوت کنند. اما در نهایت حل کلیه اینگونه مشکلات، بر پایه علم روان شناختی با بررسی های یک پزشک مجرب و متخصص قابل انجام خواهد بود.

اختلال شخصیت مرزی

این اختلال نیز مانند دو مورد دیگری که به  آنها اشاره کردیم متاسفانه در دسته بندی ​بیماری های روانی شایع در زنان قرار می گیرد و تعداد خانم هایی که به آن مبتلا می شوند به مراتب بیشتر است. معمولاً این بیماری زمانی خودش را نشان می دهد که شما مدام با یک فرد در ارتباط هستید و بیشتر ساعات روز را با او سپری می کنید. البته ممکن است در یک ساعت هم شما دو کاراکتر متفاوت از هم ببینید. تصور کنید فردی در لحظه شاد و در لحظه غمگین است. عصبانیت او مدام مانند یک چرخه سینوسی تغییر می کند و در نهایت این افراد علاوه بر تنهایی و هراس، مدام احساس ضعف می کنند.

علل بروز این بیماری به عنوان یکی از شایع ترین امراض روحی، می تواند درگیری بین والدین، طلاق، بی توجهی به احساسات کودک، عدم وجود دلبستگی امن در دوران کودکی و همین طور تنبیه انضباطی و حتی بدنی باشد. گفته می شود که همواره سه سال اولیه در تربیت کودک و شکل گیری رفتار و درون او اهمیت زیادی دارد. به طبع این بیماری ها ریشه در کودکی خواهند داشت و اگر به خوبی در دوره های نوجوانی کنترل نشوند، در جوانی و پس از آن به شدت خطرناک بوده و حتی می توانند عاملی برای خودکشی یک فرد باشند.

رابطه های پر از خراش و تزلزل، رفتارهای غیرانسانی و پرخطر، خشم بی دلیل و آسیب زدن به خود از جمله مهم ترین نشانه هایی است که ​بیماری های روانی شایع در زنان و بخصوص در بخش اختلال شخصیت مرزی را به طرف مقابل نشان می دهد.

اسکیزوفرنی در زنان

این اختلال هم معمولاً یکی از ​بیماری های روانی شایع در زنان به حساب می آید که ممکن است از اواخر بلوغ جنسی و اوایل بزرگسالی خودش را نشان دهد. می تواند به طور کلی تمامی رفتارها و تصمیمات فرد را تحت الشعاع قرار دهد و حتی موجب بروز بیماری های جسمانی گردد.

صحبت های گیج کننده که درک آن برای انسان عادی سخت است، کمبود انگیزه، مشکل در تمرکز کردن، بی نظمی، عصبی و توهم از جمله اصلی ترین نشانه های آن است. مشکل کلیدی در ​بیماری های روانی شایع در زنان این است که روزبه روز جدی تر می شوند و گاهی افراد فکر می کنند که روند درمانی نمی تواند برای این گونه بیماری ها مثبت باشد. در صورتی که این موضوع کاملاً اشتباه بوده و اگر پزشک توانایی تشخیص بیماری را داشته باشد. به راحتی می تواند آن را حل و رفع نماید. البته این حل و رفع کردن گاهی مرحله ای انجام شده و گاه ممکن است چند سال به طول بیانجامد. اما اگر یکی از نزدیکان بیمار هستید به طبع دوست ندارید که او با اختلال و مشکلی که در آن دست و پنجه نرم کرده و دست و پا می زند، خودش و زندگی اش را نابود سازد.

در نتیجه کمک افراد در درمان این گونه بیماری ها یکی از مهم ترین، کلیدی ترین و کارسازترین اتفاقات خواهد بود. عموماً اسکیزوفرنی می تواند از مشکلات ژنتیکی، عدم تعادل مغز، فاکتورهای محیطی و اجتماعی باشد. باز هم باید تکرار کنیم که ​بیماری های روانی شایع در زنان تحت تأثیر کودکی، رفتار پدر و مادر با هم و یا فرزند خواهد بود. در نهایت کسی می تواند این مشکل را در خود حل کند که واقعاً به یک باور کلیدی در خود رسیده و آن هم این باشد که درگیر این بیماری می باشد.

اختلال فوبیا و ترس

ترس ها و اختلالات عصبی نیز در دسته بندی کلیدی ترین و ​بیماری های روانی شایع در زنان قرار می گیرند. احتمالاً شما هم در اطراف خود کسانی را می شناسید که از رعدوبرق، طوفان، لوازم پزشکی و جراحی، آمپول، انواع حیوانات و حتی گاهی جانداران خیلی کوچک ترس شدید دارند. این ترس گاهی می تواند نشان از بروز یک اختلال شدید باشد. افرادی که درگیر این گونه ترس ها می شوند معمولاً پس از مدتی کنترل زندگی خود را از دست می دهند و به مرور نمی توانند به روند معمول باز گردند.

این افراد در حین درگیر شدن با این ترس ها با احساس تهوع، لرزش های شدید، بالارفتن ضربان قلب و حتی غش و ضعف مواجه می شوند. در موارد حادتر انواع ترس ها و فوبیاها می تواند سبب ایست قلبی و سکته مغزی شود. موارد حادتر نیز شامل ترس از فضای بسته، آسانسور و… خواهد بود. در صورتی که این گونه بیماری ها به درستی ریشه یابی شوند هم درمان روحی و هم دارویی خواهند داشت. البته به هیچ عنوان نمی توان به صرف مقاله در مورد شناخت این گونه بیماری ها بسنده کرد.

اما بسیاری از افراد مایل هستند که یک پیش زمینه در مورد یک نوع بیماری خاص بشناسند. در نهایت می توان گفت که ​بیماری های روانی شایع در زنان گاه مواردی است که شاید ما در اطراف خود می بینیم  و هیچگاه نام اختلال فوبیا روی آن نمی گذاریم. گاهی این ترس های رایج سبب می شوند که شخص حتی در شغل و وضعیتی که دارد دچار مشکل شده و در این حین، یکی از مهم ترین موارد نحوه درمان و رویارویی با آن خواهد بود.

اختلال اضطراب جدایی

یکی دیگر از ​بیماری های روانی شایع در زنان که معمولاً به دلیل وابستگی عاطفی  آنها ایجاد می شود، اختلال اضطراب جدایی خواهد بود که در پس رابطه ها شکل می گیرد. در این حالت خانم ها معمولاً مدام نگران این هستند که از شخص مورد علاقه خود دور شوند و یا این که او را از دست دهند. می تواند ریشه در کمبود عاطفه در کودکی داشته باشد. اگر این علائم در فرد خیلی جدی باشد معمولاً به عنوان اختلال شناخته می شود و لازم است که درمان گردد.

حتی گاهی این بیماری ممکن است در مورد شریک زندگی، پارتنر و یا هر شخص دیگری باید که به وابستگی عاطفی دارید. در یک بررسی که در آرشیو روان پزشکی در ایالات متحده آمریکا انجام شد، بیان گردید که بیش از 18 درصد از بزرگسالان در این کشور دست کم از این نوع اختلال رنج می برند یا با آن درگیر هستند.

طلاق، جدایی و یا ازدست دادن یکی از اعضای خانواده و بخصوص والدین از جمله کلیدی ترین و مهم ترین عواملی است که  سبب بروز این بیماری در خانم ها می شود. فراتر از آن ریشه دیگر این بیماری در یک تجربه تلخ از رابطه ای که قبلاً از آن عبور کرده است خواهد بود. به هر حال بازگشت به رابطه اختلالی است که احتمالاً در بسیاری وجود داشته باشد و در حالت حاد با نام اختلال اضطراب جدایی شناخته می شود.

بیماری اختلال سازگاری

​بیماری های روانی شایع در زنان حالا در بررسی های جدیدتر توانسته رنگ و ساختار دیگری به خود بگیرد که شاید برای بسیاری ملموس تر باشد. ممکن است فرد در اثر تغییرات ناگهانی که در زندگی اش رخ می دهد با اختلال سازگاری روبرو شود. این می تواند پس از طلاق و جدایی از شخص موردعلاقه، محیط کار و یا حتی خانواده و نزدیکان باشد. معمولاً کابوس تداعی گذشته و همین طور ایجاد خشم در شخصیت فرد نشانه های آن خواهد بود. گاهی نیز این بیماری می تواند تبدیل به یک افسردگی جدی شود و در نهایت فرد را از انجام کارهای روزانه وادارد.

البته که بیماری اختلال سازگاری ممکن است در نوجوانی نیز ایجاد شود که معمولاً در این دوره زمانی پس از مدتی یا رفع می شود و یا شخص در کل ادوار زندگی خود درگیر آن خواهد بود. موضوع کلیدی و مهم دیگر این است که تشخیص علائم این بیماری ها کار نسبتاً سختی است که بخشی از آن وابسته به صحبت ها و نظرات بیمار و بخش دیگری در پس گفته های اطرافیان خواهد بود. به همین منوال نمی توان گفت که روند درمان آسانی دارد. اما اگر پزشک قبلاً با چنین مواردی برخورد کرده باشد، در همان نگاه اول به خوبی می تواند این مشکل و اختلال را درمان کند.

اختلال در خوردن و آشامیدن

بخش مهمی از بیماری های روانی شایع در زنان ممکن است در نهایت حتی به جسم  آنها نیز آسیب هایی وارد کند و یا با خوردن و آشامیدن ارتباط داشته باشد. البته شاخه های آن زیاد و گسترده است. پرخوری عصبی، بی اشتهایی و پیکا از جمله مهم ترین و اصلی ترین بیماری هایی هستند که خانم ها را در سراسر دنیا بیشتر درگیر می کنند. مثلاً در پیکا فرد به مواد غیرمعمول علاقه دارد. خاک، صابون، رنگ و گل خشک از جمله مواردی است که باعث می شود شخص به عنوان یک بیمار پیکا شناخته شود.

اختلال پرخوری و کم خوری عصبی نیز معمولاً تعاریف مشهود و مشخصی دارند و افراد را در پس هر کدام از بیماری هایی که تاکنون به  آنها اشاره کردیم درگیر خود می کنند. مثلاً حالت پرخوری عصبی می تواند نشان از زیاده روی در خوردن در زمان استرس باشد. معمولاً افرادی که درگیر این بیماری می شوند پس از مدتی به طور کامل سیستم ایمنی بدن خود را تحت الشعاع قرار داده و مدام درگیر استفراغ، بی اشتهایی و گاهی سوء مصرف مسهل و دیورتیک می شوند. برای درمان این افراد نخست باید دلیل وابستگی به غذا و یا فاصله گرفتن از آن شناسایی و پس از آن روند درمان شروع شود.

در صورتی که هنوز در مورد هر کدام از بیماری های روانی و یا موارد عمومی تر سوالاتی در ذهنتان مطرح است، می توانید از بخش پرسش های متداول، جویای مواردی باشید که ممکن است در مقاله بیماری های روانی شایع در زنان از قلم افتاده باشد.