آیا درمان پارکینسون ممکنه!!

درمان پارکینسون در افراد کهن سال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که افراد درگیر این بیماری به مرور زمان توانایی حرکتی و ذهنی خود را از دست می دهند. عدم توانایی در انجام کارهای روزانه به قدری برای افرادی که دچار پاکینسون هستند سخت و درد آور است که در اغلب اوقات بار روانی بسیار زیادی را به خود بیمار و اطرافیان وی تحمیل می کند.

در واقع می توان گفت که بیماری پارکینسون یک اختلال مغزی است که باعث حرکات ناخواسته یا غیرقابل کنترل مانند لرزش، سفتی و مشکل در تعادل و هماهنگی اعضای مختلف بدن در هنگام راه رفتن و… می شود. علائم این بیماری به تدریج شروع شده و با گذشت زمان شرایط بیمار حادتر و  بدتر می شود به طوری که فرد ممکن است در راه رفتن و صحبت کردن دچار مشکل گردد. همچنین بروز تغییرات ذهنی و رفتاری، اختلال در خواب، افسردگی، اختلال حافظه و خستگی می تواند در نتیجه ابتلا فرد به بیماری پارکینسون باشد.

هنوز دلیل علمی دقیق این بیماری مشخص نشده و همه افراد جامعه به خصوص افراد بزرگسال در معرض خطر ابتلا به پارکینسون می باشند. برخی از مطالعات علمی نشان می‌دهد که این بیماری در مردان بیشتر از زنان بروز و ظهور پیدا می کند. اکثر افراد مبتلا به پارکینسون بیش از 6 دهه از زندگی خود را سپری کرده اند اما حدود 5 الی10 درصد افرادی که از پارکینسون رنچ می برند قبل از 50 سالگی علائم اولیه را در خود مشاهده می کنند.

برای درمان پارکینسون می توانید به مطب روانپزشکی دکتر فرامرز ذاکری مراجعه کنید.

چرا بیماری پارکینسون رخ می دهد؟

برجسته‌ترین علائم و نشانه‌های بیماری پارکینسون زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های عصبی ناحیه‌ای از مغز که وظیفه کنترل اندام های حرکتی را برعهده دارند، دچار اختلال شده یا به کل از بین بروند. این سلول های عصبی یا همان نورون ها می توانند ماده شیمیایی مهمی در مغز به نام دوپامین تولید کنند. هنگامی که  نورون ها می میرند یا دچار اختلال می شوند، دوپامین کمتری تولید می شود و در نتیجه منجر به بروز مشکلات حرکتی در بیماری می شود.

در برخی از مواقع افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است به دلایل ژنتیکی یا ارثی  پایانه های عصبی تولید کننده نوراپی نفرین را از دست بدهند. این بخش وظیفه پیام رسان شیمیایی اصلی سیستم عصبی سمپاتیک را برعهده دارد که بسیاری از عملکردهای بدن مانند ضربان قلب و فشار خون به آن وابسته است. از دست دادن نوراپی نفرین ممکن است موجب حرکت های غیر کنترلی اعضای بدن ، خستگی، فشار خون نامنظم، کاهش حرکت غذا از طریق دستگاه گوارش و افت ناگهانی فشار خون شود.

بسیاری از سلول های مغزی افراد که به بیماری پارکینسون مبتلا شده اند، حاوی اجسام لوئی و توده های غیرمعمول از جنس پروتئین آلفا سینوکلئین هستند. با این حال هنوز دانشمندان از عملکردهای طبیعی و غیر طبیعی آلفا سینوکلئین و ارتباط آن با جهش های ژنتیکی که بر پارکینسون تأثیر می گذارد درک درستی پیدا نکرده اند.

علائم بیماری پارکینسون

به نظر می رسد بیماری پارکینسون جزو عارضه های ارثی است که در برخی از موارد می توان ردپای آن را درون  جهش های ژنتیکی خاص پیدا کرد. در حالی که تصور می شود ژنتیک در بروز پارکینسون نقش موثری دارد، ولی این بیماری در همه اعضای خانواده به چشم نمی خورد.  بسیاری از محققان معتقد هستند که پارکینسون در اثر ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم بروز و ظهور پیدا می کند. بیماری پارکینسون چهار علامت اصلی  و چند ویژگی فرعی دارد که در صورت مشاهده متناوب این علائم باید سریعا به یک روان پزشک متخصص مراجعه نمایید.

• لرزش در دست ها، بازوها، پاها، فک یا سر
• سفتی عضلانی، جایی که عضله برای مدت طولانی منقبض می شود
• کندی حرکت
• اختلال در تعادل و هماهنگی که گاهی منجر به زمین خوردن می شود
• 

• علائم فرعی شامل موارد زیر است:

  • افسردگی و سایر تغییرات عاطفی
  • مشکل در بلع، جویدن و صحبت کردن
  • مشکلات ادراری یا یبوست
  • مشکلات پوستی

  شناخت بیماری پارکینسون

  علائم پارکینسون و سرعت پیشرفت آن در افراد مختلف بسیار متفاوت است اما در همه این بیماران علائم اولیه به صورت نامحسوس و کاملا تدریجی بروز می کند. برای مثال، افراد مبتلا به پارکینسون در ابتدای کار ممکن است لرزش خفیفی را احساس کنند یا در بلند شدن از صندلی مشکل داشته باشند. این افراد ممکن است متوجه شوند که نسبت به گذشته خیلی آرام صحبت می کنند یا دست خطشان کندتر یا کوچک تر شده است.

  همچنین دوستان یا اعضای خانواده ممکن است اولین کسانی باشند که متوجه تغییرات حرکتی و ذهنی در فرد مبتلا به پارکینسون اولیه شوند. این افراد ممکن است حس کنند که بیمار نسبت به گذشته در راه رفتن دچار مشکل است و تمایل به خم شدن به جلو دارند، قدم های کوچک و سریع می دارند یا بازوهای خود را بسیار کمتر از قبل تاب می دهند.  از سوی دیگر علائم بیماری پارکینسون اغلب از یک طرف بدن یا از یک اندام حرکتی شروع می شود که  با پیشرفت بیماری، در نهایت هر دو طرف را درگیر می کند.

  بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در طی ابتلا به این عارضه ممکن است علائمی چون سفتی و لرزش، اختلال در خواب، یبوست، از دست دادن بویایی و پاهای بی قرار تغییراتی را در عملکرد شناختی ، مشکلات حافظه، توجه، و توانایی برنامه ریزی و انجام وظایف. استرس، افسردگی را تجربه نمایند.

  با گذشت زمان و با  پیشرفت بیماری، برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است دچار زوال عقل و مشکلات شدید حافظه و تفکر شوند که زندگی روزمره آنها مختل می نماید.  اگر یکی از عزیزانتان به بیماری پارکینسون مبتلا شده و مشکلاتی در تفکر یا حافظه دارد بهتر است در اسرع وقت برای درمان پاکینسون به یک روانپزشک متخصص مراجعه کنید.

  تشخیص و درمان پارکینسون

  در حال حاضر پزشکان با کمک آزمایش خون یا آزمایش های معتبر علمی دیگر نمی توانند عوامل غیر ژنتیکی پارکینسون را تشخیص دهند. اما روانپزشکان متخصص در این زمینه معمولاً با بررسی سابقه پزشکی فرد و انجام معاینه عصبی می توانند علائم اولیه بروز بیماری پارکینسون را تشخیص دهند. اگر علائم بیماری پس از مصرف داروهای تجویز شده توسط روانپزشک بهبود یابد، نشان می دهد که فرد مبتلا به پارکینسون است.

  برخی از  اختلالات عصبی و روانی می توانند علائمی مشابه علائم بیماری پارکینسون ایجاد کنند، اما روان پزشک با بررسی دقیق بیمار و تجویز دارو می تواند تشخیص دهد که فرد به پارکینسون دچار شده یا از اختلال عصبی دیگر رنج می برد.  اختلالات عصبی نظیر آتروفی سیستم متعدد و زوال عقل با بدن لوی، علائمی شبیه  پارکینسون دارند و در ابتدا ممکن است به اشتباه به عنوان پارکینسون تشخیص داده شوند. اما آزمایش‌های پزشکی خاص و همچنین میزان پاسخ بیمار به درمان دارویی می تواند در ارزیابی بهتر علت بیماری نقش موثری داشته باشد.

  شیوه های مختلف درمان پارکینسون

  اگرچه تا به حال هیچ شیوه درمانی دقیق و موثری برای درمان پارکینسون کشف نشده است ، اما روانپزشکان از انواع داروها، درمان های جراحی و … برای  تسکین علائم و کند کردن سرعت پیشرفت پارکینسون استفاده می کنند.

  ·       داروهای بیماری پارکینسون

  بهترین داروی درمان پارکینسون لوودوپا است که سلول های عصبی از آن برای ساختن دوپامین استفاده می کنند. این عنصر به سلول های عصبی و نورون ها کمک می کند تا منابع رو به کاهش و فضاهای از بین رفته مغز را دوباره پر کنند. معمولاً روانپزشکان برای درمان پارکینسون ، لوودوپا را همراه با داروی دیگری به نام کاربیدوپا تجویز می کنند.

  کاربیدوپا همراه با لوودوپا اگر برای درمان پارکینسون مصرف شود ممکن است دارای عوارض جانبی همچون حالت تهوع، استفراغ، فشار خون پایین و بی قراری اندان های حرکتی باشد.  میزان تجویز  لوودوپا مورد نیاز برای بهبود علائم به شدت بیماری فرد و وضعیت جسمی و روانی او بستگی دارد. افرادی که مبتلا به بیماری پارکینسون هستند هرگز نباید بدون اطلاع پزشک مصرف لوودوپا را قطع کنند.

  قطع ناگهانی دارو ممکن است عوارض جانبی جدی مانند ناتوانی در حرکت یا مشکل در تنفس درپی داشته باشد.مصرف این دارو داروها می توانند از طریق فعالیت های زیر به درمان علائم پارکینسون کمک کنند:

  • افزایش سطح دوپامین در مغز
  • تأثیر بر سایر مواد شیمیایی مغز مانند انتقال دهنده های عصبی که اطلاعات را بین سلول های مغز منتقل می کنند
  • کمک به کنترل علائم غیرحرکتی

  همچنین روان پزشک ممکن است برای درمان پارکینسون از داروهای دیگری برای کاهش علائم بیماری استفاده نماید.

  • آگونیست های دوپامین برای تحریک تولید دوپامین در مغز
  • مهارکننده‌های آنزیم (مانند مهارکننده‌های MAO-B، مهارکننده‌های COMT) برای افزایش مقدار دوپامین با کاهش سرعت آنزیم‌هایی که دوپامین را در مغز تجزیه می‌کنند.
  • آمانتادین برای کمک به کاهش حرکات غیر ارادی
  • داروهای آنتی کولینرژیک برای کاهش لرزش و سفتی عضلات

  ·       تحریک عمیق مغز

  اگر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به درمان  دارویی پاسخ  ندهند، روانپزشک ممکن است  از شیوه درمانی تحریک عمیق مغز استفاده کند.  در طی یک عمل جراحی، پزشک الکترودهایی را در بخشی از مغز کاشته و آنها را به یک دستگاه الکتریکی کوچک کاشته شده در قفسه سینه متصل می کند.  این دستگاه و الکترودها بدون درد نواحی خاصی را در مغز تحریک می کنند و اندام های حرکتی را به گونه ای کنترل می کنند تا  علائم پارکینسون مانند لرزش، کندی حرکت و سفتی کاهش یا بهبود یابد.

  ·       سایر روش های درمانی

  در برخی از موارد روان پزشک با توجه به وضعیت بیمار برای درمان پاکینسون ممکن است از شیوه های  درمانی دیگری استفاده کند که در مدیریت علائم پارکینسون بسیار موثر هستند.

  • درمان های فیزیکی، شغلی و گفتار درمانی که ممکن است به اختلالات راه رفتن و صدا، لرزش و سفتی و کاهش عملکردهای ذهنی کمک کند.
  • یک رژیم غذایی سالم برای حمایت از سلامت کلی
  • تمریناتی برای تقویت عضلات و بهبود تعادل، انعطاف پذیری و هماهنگی
  • ماساژ درمانی برای کاهش تنش
  • یوگا و تای چی برای افزایش کشش و انعطاف پذیری

  روش های توصیه شده برای درمان  پارکینسون

  جدای از مصرف دارو، راه های زیادی وجود دارد که افراد مبتلا به بیماری پارکینسون می توانند  وضعیت سلامت و رفاه خود را بهبود بخشند. این شیوه های عملکرد فیزیکی فرد بیمار را  حفظ می کند ، علائم بیماری  را کاهش می دهد و کیفیت زندگی  فرد بیمار را افزایش خواهد داد. ورزش منظم، یک رژیم غذایی سالم، هیدراته نگه داشتن بدن ،  خواب کافی استفاده از درمان‌های تلفیقی مانند یوگا، ماساژ، مکمل‌های غذایی و تکنیک‌های حرکتی مختلف در درمان پارکینسون  نقش موثری دارند.

  ·       استفاده از مکمل های غذایی

  تحقیقات علمی نشان می دهد آنتی اکسیدان کوآنزیم Q10 یا Co-Q10 ممکن است در درمان  پارکینسون نقش موثری داشته باشد . از سوی دیگر یکی از مکمل هایی که ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون فوایدی  زیادی داشته باشد کلسیم است.

  ·       تایچی

  این ورزش تعادل و هماهنگی اندام ها و اعضای بدن را تقویت می کند، بنابراین منطقی است که انجام آن برای بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون مفید باشد. یک مطالعه در سال 2012 بر روی سه ورزش  بدن سازی، تمرینات کششی و تای چی نشان داد که تای چی موجب بهبود تعادل و ثبات در افراد مبتلا به پارکینسون متوسط ​​می شود.

  ·       یوگا

  تمرین یوگا موجب  افزایش انعطاف پذیری و تعادل شده و  علائم  افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را بهبود می بخشد.. یک مطالعه در سال 2012 نشان داد که یوگا می تواند تحرک، تعادل، قدرت و انعطاف پذیری را افزایش دهد و به بهبود خلق و خوی فرد بیمار کمک کند.

  ·       ماساژ درمانی

  ماساژ در تسکین عوارض جانبی و خشک شدن عضلات  بیماران مبتلا به پارکینسون نقش موثر و قابل توجهی دارد. با کمک ماساژ درمانی می تواند به صورت موقتی  لرزش و گرفتگی عضلات را رفع نمود و علائم  حرکتی بیماری پارکینسون را تسکین داد. مطالعاتی در سال 2016 بر روی بیماران مبتلا به پارکینسون انجام شده به خوبی  نشان داد که بلافاصله پس از 60 دقیقه ماساژ، سفتی عضلانی و لرزش دست ها و پاهای بیماران به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

  ·       طب سوزنی

  طب سوزنی جزء اصول اصلی طب سنتی چینی محسوب می گردد که طبیبان با کمک این شیوه مسیرهای انرژی را تقویت کرده و می توانند درد را به میزان قابل توجهی  کاهش دهند. به همین دلیل برای درمان پارکینسون در چین پزشکان از این شیوه  استفاده می کنند.

  طب سوزنی  به کاهش مشکلاتی مانند خستگی و بد خوابی کمک کرده و  می‌تواند محافظ عصبی باشد که موجب کاهش انحطاط نورون‌ها شود.  با این حال این شیوه درمانی باید توجه یک فرد ماهر و آموئزش دیده بر روی فرد بیمار پیاده شود. همچنین قبل انجام طب سوزنی بهتر است در این مورد با روانپزشک خود به طور کامل صحبت نمایید.

  کلام آخر

  بیماری پارکینسون باعث می‌شود که فعالیت ناحیه خاصی از مغز، گانگلیون‌های پایه مختل شده و یا به طور کل متوقف گردد. همانطور که این بیماری پیشرفت می کند، فرد توانایی هایی کنترل  خود را به مرور زمان از دست می دهد. با پیشرفت بیماری پارکینسون، علائم گسترش یافته و تشدید می شوند به طوری که در مراحل حادتر بیماری فرد دچار زوال عقل و افسردگی می شود.

  با این حال تاکنون آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد اما یک روانپزشک متخصص و آموزش دیده در زمینه بیماری های سیستم عصبی (عصب شناس) بیماری پارکینسون  می تواند را بر اساس سابقه پزشکی بیمار و  معاینه عصبی و فیزیکی  علائم و نشانه ها بیماری پارکینسون را تشخیص دهد.گاهی اوقات تشخیص بیماری و درمان  پارکینسون زمان بسیار طولانی را می طلبد که در این صورت فرد بیمار باید به طور  منظم متخصصان مغز و اعصاب و روانپرشک متخصص  ملاقات کند.

   

  سوالات متداول

  پارکینسون چیست؟

  بیماری پارکینسون وضعیتی است که در آن بخشی از مغز آسیب دیده یا به طور کل از بین می رود که در طول زمان علائم شدیدتری ایجاد می کند. این وضعیت بیشتر آن بر کنترل، تعادل و حرکت عضلانی تاثیر می گذارد و می تواند طیف گسترده ای از مشکلات ذهنی همچون اختلال حواس، توانایی تفکر، سلامت روان را ایجاد کند.

  چه کسانی به بیماری پارکینسون دچار می شوند؟

  خطر ابتلا به بیماری پارکینسون به طور طبیعی با افزایش سن ارتباط مستقیمی دارد ، به طوری که میانگین سنی افراد مبتلا به آن 60 سالگی است. همچنین مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

  پارکینسون چقدر شایع است؟

  بیماری پارکینسون به طور کلی بسیار شایع در میان عموم مردم دنیا است و در بین بیماری های دژنراتیو مغزی مرتبط با سن در رتبه دوم قرار دارد. همچنین این عارضه شایع ترین بیماری مغزی حرکتی در کل دنیا شناخته می شود که کارشناسان تخمین می زنند که حداقل 1 درصد از افراد بالای 60 سال در سراسر جهان به آن مبتلا هستند.

  داروها مناسب برای درمان پارکینسون چیست؟

  داروهای مورد استفاده برای درمان پارکینسون در حقیقت برای افزایش سطح دوپامین در مغز طراحی شده اند. این دارو ها ممکن است به شکل قرص یا از طریق تزریق یا لوله مستقیماً در روده کوچک تزریق شوند؛ اما انواع مختلفی از داروها توسط روانپزشکان متخصص برای درمان پارکینسون تجویز می گردد. لوودوپا که جایگزین دوپامین می شود آگونیست های دوپامین، که عملکرد دوپامین را کپی می کنند مهارکننده های COMT که پاسخ لوودوپا را تقویت می کنند مهارکننده های MAO-B که به توقف تجزیه دوپامین در مغز کمک می کنند آنتی کولینرژیک برای کمک به لرزش آمانتادین، که برای افرادی که ممکن است حرکات غیر طبیعی داشته باشند (معروف به دیسکینزی) استفاده می شود.