افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی که به اختصار (SAD) نامیده می شود، نوعی از افسردگی مرتبط با تغییر فصل است . این اختلال هر ساله تقریبا در زمان مشخصی آغاز و پایان می یابد . اگر شما هم مثل بیش تر افراد، مبتلا به این اختلال باشید، علائم شما در پاییز آغاز شده و تا ماه های فصل زمستان ادامه پیدا می کند . این علائم باعث پایین آمدن سطح انرژی فرد شده و باعث می شود که خلق و خوی فرد بسیار ناپایدار باشد. . این اختلال با تغییرات در میزان نور خورشید مرتبط است و بر خلقوخو، انرژی و فعالیت‌های روزانه تأثیر می‌گذارد.
افسردگی فصلی چیست؟
افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولاً در فصول خاصی از سال، به ویژه پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. در این نوع افسردگی، تغییرات فصلی در نور روز می‌توانند بر خلقوخو و رفتار فرد تأثیر بگذارند. کاهش نور خورشید در فصول سرد سال می‌تواند بر تولید سروتونین، یک انتقال‌دهنده عصبی که نقش مهمی در تنظیم خلقوخو دارد، تأثیر بگذارد. تغییرات فصلی در طول روز می‌تواند ریتم شبانه‌روزی بدن را مختل کرده و باعث اختلال در خواب و خلقوخو شود.
چه کسانی بیشتر دچار افسردگی فصلی می شوند؟
افسردگی فصلی، یا اختلال عاطفی فصلی (SAD)، نوعی افسردگی است که معمولاً در فصل‌های سرد سال، به خصوص پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. عوامل مختلفی می‌توانند در ابتلا به این نوع افسردگی نقش داشته باشند. برخی از گروه‌هایی که بیشتر در معرض خطر هستند عبارتند از:
- زنان
- جوانان
- افرادی که در مناطق با نور کم زندگی می‌کنند
- افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند
- افرادی که به اختلالات خلقی دیگر مبتلا هستند
این مطلب را نیز بخوانید: علائم و درمان افسردگی پس از زایمان
علائم و نشانه های افسردگی فصلی
علائم و نشانه های افسردگی فصلی عبارتند از :
- احساس افسردگی در بیش تر اوقات روز
- از دست دادن علاقه به انجام کارهایی که پیش تر فرد از انجام دادن آن ها لذت می برده است .
- پایین بودن سطح انرژی
- اختلال خواب
- تغییر در اشتها یا وزن
- احساس رخوت، تنبلی و یا بی قراری
- اختلال تمرکز
- احساس ناامیدی، بی مصرفی یا گناه
- احساس مکرر خودکشی
علت افسردگی فصلی
علت اصلی بروز این اختلال مشخص نیست . برخی از عوامل که در بروز این حالت موثر هستند، عبارتند از :
- ساعت زیستی بدن : کاهش سطح نور خورشید در فصل پاییز و زمستان، ممکن است باعث ایجاد اختلال عاطفی فصلی زمستانه شود .
- سطح سروتونین در بدن : کاهش میزان سروتونین، به عنوان یکی از مواد شیمیایی و یا پیام رسان های عصبی مغز، که روی خلق و خو اثر زیادی دارد، ممکن است در بروز اختلال عاطفی فصلی هم موثر باشد .
- سطح ملاتونین در بدن : تغییر فصل تعادل سطح ملاتونین بدن را تغییر می دهد، که خود عاملی مهم در الگوهای خواب و خلق و خوی فردی است .
عوارض و مشکلات ناشی از افسردگی فصلی
- کناره گیری از اجتماع
- مشکلاتی در محیط شغلی و تحصیلی
- سوء مصرف مواد
- دیگر مشکلات روانی مانند اضطراب و اختلال در غذا خوردن
- افکار و یا رفتار خودکشی
این مطلب را نیز بخوانید: درمان افسردگی با روش آر تی ام اس
افسردگی فصلی چقدر طول میکشد؟
افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) معمولاً در فصل‌های سرد سال، به خصوص پاییز و زمستان، رخ می‌دهد و با شروع فصل بهار و تابستان بهبود می‌یابد. اما مدت زمان دقیق این اختلال در هر فرد متفاوت است. برای اطلاعات بیشتر با ما در مطب دکتر ذاکری تماس برقرار نمایید.
راه های پیشگیری از افسردگی فصلی
افسردگی فصلی، به ویژه در فصل‌های سرد سال، می‌تواند بر بسیاری از افراد تأثیر بگذارد. اما خوشبختانه، با رعایت برخی نکات می‌توان از آن پیشگیری کرد یا شدت علائم آن را کاهش داد. در ادامه به برخی از این راهکارها اشاره می‌کنیم:
نور درمانی (Light therapy)
- استفاده از جعبه نور درمانی: این جعبه‌ها نور شدیدی شبیه نور خورشید تولید می‌کنند که به تنظیم ساعت بدن کمک کرده و علائم افسردگی فصلی را کاهش می‌دهند.
- قرار گرفتن در معرض نور طبیعی: هر روز به مدت حداقل ۳۰ دقیقه در معرض نور طبیعی خورشید قرار بگیرید.
تغییر سبک زندگی
- فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم باعث ترشح اندورفین می‌شود که احساس خوشحالی را افزایش می‌دهد.
- رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به بهبود خلقوخو کمک می‌کند.
- خواب کافی: داشتن یک برنامه خواب منظم و خوابیدن به اندازه کافی برای سلامتی روان بسیار مهم است.
- مدیریت استرس: تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.
- مکمل‌های غذایی: برخی مکمل‌ها مانند ویتامین D و روغن ماهی ممکن است به بهبود علائم افسردگی فصلی کمک کنند. اما قبل از مصرف هر گونه مکمل، با پزشک خود مشورت کنید.
- آروماتراپی: استفاده از روغن‌های اساسی مانند اسطوخودوس و پرتقال ممکن است به بهبود خلقوخو کمک کند.
کمک گرفتن از متخصص
- روان درمانی: درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌تواند به شما کمک کند تا افکار منفی را شناسایی و تغییر دهید.
- دارو درمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را تجویز کند.
این مطلب را نیز بخوانید: افسردگی در کودکان
چطور افسردگی فصلی را تشخیص دهیم؟
افسردگی فصلی نوعی اختلال خلقی است که معمولاً در فصل‌های سرد سال، به خصوص پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. این بیماری با کاهش نور خورشید مرتبط است و می‌تواند بر خلق و خو، انرژی و فعالیت‌های روزانه تأثیر بگذارد.
انواع راه های درمان برای افسردگی فصلی
افسردگی فصلی (SAD) یک اختلال خلقی است که در برخی افراد در فصول خاصی از سال، معمولاً پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. خوشبختانه، روش‌های درمانی مختلفی برای مدیریت و بهبود علائم این اختلال وجود دارد. در ادامه به برخی از این روش‌ها خواهیم پرداخت:
- مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): این داروها با افزایش سطح سروتونین در مغز، به بهبود خلق و خو کمک می‌کنند.
- نورولپتیک‌ها: در برخی موارد، ممکن است پزشک برای کاهش علائم شدید مانند اضطراب و بیخوابی، داروهای نورولپتیک تجویز کند.
- نور درمانی: این روش شامل قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی با شدت بالا است. نور درمانی با تقلید از نور طبیعی خورشید، به تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن کمک می‌کند.
- روان‌درمانی: درمان‌های گفتاری مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌توانند به افراد کمک کنند تا افکار منفی را شناسایی و تغییر دهند و مهارت‌های مقابله‌ای بهتری را بیاموزند.
- درمان‌های مکمل: برخی افراد ممکن است از روش‌های مکمل مانند طب سوزنی، ماساژ و یوگا برای مدیریت علائم افسردگی فصلی استفاده کنند.
درمان خانگی افسردگی فصلی
افسردگی فصلی، همان‌طور که از نامش پیداست، با تغییر فصل‌ها، به ویژه در فصل‌های سرد سال، تشدید می‌شود. خوشبختانه، علاوه بر درمان‌های حرفه‌ای، راهکارهای خانگی بسیاری برای مقابله با علائم این اختلال وجود دارد. راهکارهای خانگی برای درمان افسردگی فصلی:
- نور طبیعی: تا حد امکان در طول روز در معرض نور طبیعی خورشید قرار بگیرید. حتی چند دقیقه پیاده‌روی در هوای آزاد می‌تواند مفید باشد.
- ورزش منظم
- فعالیت‌های بدنی سبک
- غذاهای حاوی تریپتوفان: این آمینواسید به تولید سروتونین کمک می‌کند که یک انتقال‌دهنده عصبی مرتبط با خلق و خو است. غذاهایی مانند مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، آجیل و دانه‌ها حاوی تریپتوفان هستند.
- ویتامین D
- تکنیک‌های آرام‌سازی: تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا می‌توانند به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک کنند.
- گذراندن وقت با دوستان و خانواده
- گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان و بابونه دارای خواص آرام‌بخش هستند.
این مطلب را نیز بخوانید: افسردگی چه تاثیری بر میل جنسی می گذارد ؟
افسردگی فصلی بهار
افسردگی فصلی معمولاً با پاییز و زمستان مرتبط است، اما جالب است بدانید که برخی افراد در فصل بهار نیز ممکن است علائم افسردگی را تجربه کنند. این نوع افسردگی فصلی، اگرچه کمتر شناخته شده است، اما می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر زندگی فرد داشته باشد. اگرچه کاهش نور خورشید دلیل اصلی افسردگی فصلی در پاییز و زمستان است، اما دلایل دیگری نیز می‌توانند در بروز این اختلال در بهار نقش داشته باشند. علائم افسردگی فصلی بهار ممکن است کمی با علائم افسردگی فصلی در پاییز و زمستان متفاوت باشد. برخی از علائم شایع عبارتند از:
- تحریک‌پذیری و اضطراب
- بیخوابی
- کاهش اشتها
- احساس ناامیدی و یأس
افسردگی فصلی تابستان
افسردگی فصلی تنها مختص فصل زمستان نیست. اگرچه بیشتر افراد با شنیدن نام افسردگی فصلی، به روزهای کوتاه و هوای سرد فکر می‌کنند، اما گروهی از افراد نیز در فصل گرم سال، یعنی تابستان، دچار علائم افسردگی می‌شوند. دلایل مختلفی برای بروز افسردگی در فصل تابستان وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- اختلال عاطفی فصلی (SAD): SAD تنها به فصل زمستان محدود نمی‌شود و برخی افراد در تابستان نیز علائم آن را تجربه می‌کنند.
- افزایش دما و رطوبت: گرما و رطوبت زیاد می‌تواند باعث خستگی، بی‌حالی و کاهش انگیزه شود.
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح برخی هورمون‌ها، مانند سروتونین، می‌تواند بر خلق و خو تأثیر بگذارد.
این مطلب را نیز بخوانید: افسردگی در نوجوانان
افسردگی فصلی پاییز
افسردگی فصلی، به خصوص در پاییز و زمستان، یک چالش رایج برای بسیاری از افراد است. با کاهش ساعات روز و سرد شدن هوا، بسیاری از ما احساس غمگینی، خستگی و بی‌حالی بیشتری می‌کنیم. برخی عوامل روانی مانند استرس، تنهایی و تغییر در روال زندگی نیز می‌توانند در ایجاد یا تشدید افسردگی فصلی نقش داشته باشند. با ما در مطلب دکتر ذاکری در ارتباط باشید.
افسردگی فصلی زمستان
افسردگی فصلی، به خصوص در زمستان، یک چالش رایج برای بسیاری از افراد است. با کوتاه شدن روزها و کاهش نور خورشید، بسیاری از ما احساس غمگینی، خستگی و بی‌حوصلگی بیشتری می‌کنیم. چرا در زمستان افسرده می‌شویم؟
- کاهش نور خورشید: کاهش نور خورشید در زمستان می‌تواند سطح سروتونین را کاهش داده و باعث احساس افسردگی شود.
- تغییرات در تولید ملاتونین: ملاتونین هورمونی است که به تنظیم خواب کمک می‌کند. در زمستان، تولید ملاتونین افزایش می‌یابد که می‌تواند باعث احساس خواب‌آلودگی و خستگی شود.
- تغییرات در ساعت بیولوژیکی بدن: کاهش نور روز می‌تواند ساعت بیولوژیکی بدن را مختل کرده و باعث بی‌نظمی در خواب و اشتها شود.
این مطلب را نیز بخوانید: اختلال افسردگی اساسی
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره و رزرو وقت از روانپزشک و متخصص اعصاب و روان دکتر فرامرز ذاکری با شماره های 02122260068 – 02122260067 تماس حاصل فرمایید. کاهش نور خورشید می‌تواند بر تولید سروتونین، یک انتقال‌دهنده عصبی که نقش مهمی در تنظیم خلقوخو دارد، تأثیر بگذارد. تغییر فصل‌ها می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در الگوهای خواب و اشتها شود که به نوبه خود بر خلق و خو تأثیر می‌گذارد. با کسب اطلاعات بیشتر در خصوص درمان افسردگی فصلی با مطب دکتر ذاکری تماس برقرار نمایید.